Zoekresultaten

B.S.M. motorwagen De B.S.M. motorwagen in de juiste uitvoering met drie grote middenramen en de typisch Arnhemse vouwdeuren. Na de verbouwing door en bij de GETA van aanhangwagen 52 naar motorwagen, werden de vouwdeuren linksvoor en de beide achterdeuren vastgezet en de opstaptreden verwijderd voor de 1-mans bediening. In model kan ook alleen de vouwdeur rechtsvoor open. Verder is de motorwagen in de Arnhemse roomwitte kleur geschilderd. De dak-kleur is zandkleurig en de koppeling aan de voorzijde is verwijderd. Dit unieke model is per 21 september 2023 verkocht en gemuteerd uit de M.B.S. collectie. ​ Het voorbeeld: De Betuwsche Stoomtramweg Maatschappij had in haar korte en financieel noodlijdende bestaan het toch voor elkaar gekregen om te experimenteren met een motortram. Dit alleraardigst trammetje, voorzien van een Ford TT motor in 1924, deed maar kort dienst, mede door de koelingsproblemen en het geringe vermogen van de motor. Van de G.E.T.A. in Arnhem kon men een ex-paardetram rijtuig gebruiken hiervoor, doch het heeft amper dienst gedaan en dan ook alleen maar op de secundaire lijn van West-Pannerden (veerstoep), via Doornenburg, Gendt en Haalderen naar Bemmel. ​ inzetten: ​ links de originele LGB stadstram uitvoering (LGB 23355) ​ midden aanhangrijtuig G.E.T.A. 52, na verbouwing tot motortram voor de BSM, voor de remise aan de Westervoortschedijk in Arnhem. Het Arnhemse stadswapen is nog zichtbaar op de zijkant, met vaag eronder nr. 52. De foto is gemaakt in opdracht van de G.S.T.M. in 1924 en een reproductie van Jan Voerman ​ rechts de uitvoering in onjuiste kleur, verkeerde balkondeuren en raamindeling.

B.S.M. no. 10 Het zesde model uit de tweede serie is de B.S.M. no. 10. Dit model van een Backer & Rueb tramlocomotief deed van 1909 tot 1935 dienst in de Betuwe tussen Elden Schipbrug (Arnhem) en Lent veerstoep (Nijmegen) en de plaatsen Elst, Huissen, Bemmel, Angeren, Doornenburg, Gendt en Haalderen. Loc 10 was de laatst dienstdoende loc uit een serie van 11 en reed als laatste de opbraaktram. De B.S.M. 10 is per 15 september 2023 verkocht met als reden dat deze loc niet in de collectie van de M.B.S. past. Als variant van dit eens zo veelvuldig in Nederland voorkomende type, is gekozen voor de Betuwsche Stoomtramweg Maatschappij loc nr. 10, Backer & Rueb Breda fabrieksnr. 276 uit 1909. In het boek "De stoomtramlocomotieven der Nederlandse tramwegen" van Ir. S. Overbosch (ISBN 90.6707.051.3) beschrijft de auteur dit type als volgt: ​ De B.S.M. heeft geen andere locomotieven dan deze aangeschaft voor haar tramwegennet (B.& R. nrs 267 t/m 277), waarvan de eerste lijnen in 1908 werden geopend. In 1915 legde de gemeente Arnhem een tramspoor over de schipbrug over de Rijn om de B.S.M.-lijn te verbinden met de haven en de veiling. Op 4 november 1915 werd dit spoor beproeft door een der locomotieven met een tram bestaande uit drie wagens beladen met pulp. Bij die gelegenheid bezweek de schipbrug, waarna deze proefneming niet meer werd herhaald. In de jaren 1920-1921 was één der locomotieven in huur bij de Geldersch-Overijsselsche Stoomtramweg Maatschappij. Deze had daar de bijnaam 'Kerseplukker'. Na de opheffing van de lijnen Elden-Elst-Lent en Angeren-Doornenburg in 1920 werden de locomotieven 4, 6 en 8 in 1926 verkocht aan de 's-Hertogenbosch-Helmond-Veghel-Oss, waar ze de nummers 11, 14 en 15 kregen en de namen UDEN, NISTELRODE en ROSMALEN. De 11 en de 15 kwamen in 1926 in dienst en de 14 in 1927, hiervan werd de 14 in 1933 gesloopt. In 1935 werden de 's-H.H.V.O. 11 en 15 eigendom van de Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten en deze werden onderscheidenlijk gesloopt in 1936 en 1937. In 1932 werd de B.S.M. opgenomen in de belangengemeenschap Geldersche Tram Wegen (kortweg G.T.W. waarbij deze naam pas in 1934 werd ingevoerd), waarna het trambedrijf in een wegvervoerbedrijf werd omgezet. In 1935 werden de resterende B.S.M.-lijnen opgebroken. De laatste locomotief die hierbij dienst deed was de B.S.M. 10, alle resterende acht machines werden afgevoerd en gesloopt in 1935. De resterende B.S.M. gebouwen in Bemmel werden pas in 1976 vervangen door nieuwbouw, het administratiegebouw ervan in 1992. ​ ​ Een kopie van de tekening van B.S.M. 1 -11 waarbij de B.S.M. 1 als voorbeeld staat. Dit was de enige machine die een naam droeg: BARON VAN DER FELTZ Verder waren alle locomotieven aan elkaar gelijk, waarbij de erg korte radstand van 1300 mm opvalt, nodig om de relatief scherpe bochten in de tracés van de B.S.M. zonder problemen te kunnen berijden. Voor Backer & Rueb was dit de laatste grote order van stoomtram locomotieven (11 stuks) en het waren de enige B&R loc's met een radstand van 1300 mm. Loc B.S.M. 10 op het emplacement Elden schipbrug, kort voor de afvoer en sloop, 8 november 1935. De machine had een bronsgroene kleur met crème kleurige biezen. Het koperwerk en appendages op en aan de ketel is dan al goeddeels verwijderd, dan wel ontvreemd. Enfin, met een werkleeftijd van 26 jaar, loonde het niet meer om elders emplooi ervoor te vinden... Het emplacement van de B.S.M. aan de Karstraat in Bemmel, in de volksmond ook wel Remise genoemd, op 4 juli 1932. Naast de locomotievenloods staat loc 2, in de verte de rijtuigenloods. (foto N.V.B.S. fotograaf F.F.C. Bruijning) De Remise werd sinds 1935, na de opheffing van het trambedrijf, benut als busgarage en heeft als zodanig tot 1975 dienst gedaan. Zelf woonde ik 'n paar honderd meter hier vandaan en heb de oude Remise gebouwen nog gekend en de sloop in 1975 ervan zijdelings meegemaakt. Inzet foto links toont de remise (locloods) op 13 februari 1959 in een winterse kou. Alle andere "tram"-zaken, zoals de rijtuigenloods waren voor de oorlog al verdwenen... (foto archief Gelderse Tram Wegen) Inzet foto rechts toont nogmaals de remise, dan in het najaar van 1975. Veel herkenningspunten zoals het kleine bij gebouwtje staan er dan nog, met daarachter een gesloten goederenwagen, die als opslag diende en er in 1959 al stond. Korte tijd later werd alles met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor een nieuwe busgarage van de G.T.W. (foto archief Geldersche Tram Wegen) Bouwverslag van B.S.M. 10 Backer & Rueb fabrieksnr. 276 van 1909 De onderzijde van de B.S.M. 10, met een aangepaste aandrijving van Regner type 72001. Voor de voetplaat is een 1,5 mm dikke messing plaat gebruikt, net als bij de R.T.M. M 1652 "Puttershoek". Dit garandeert een zeer stevig chassis, zodat eventueel kromtrekken is uitgesloten. De aandrijving heeft een forse vertraging, zodat een behoorlijke trekkracht ontstaat en een mooie lage rij-snelheid. Voor deze aandrijving liggen nog nieuwe reserve tandwielen, een restant uit de jaren negentig. De maximale schaalsnelheid van de B.S.M. 10 ligt rond de 20 km/h. Voor de tijdelijke ketel is voor een model gekozen wat al sinds 1971 wordt toegepast op de L.G.B. 'Stainz'. Uiteraard zijn van deze ketel de (on)nodige zaken verwijderd en worden de juiste appendages aangebracht, zoals dat ook het geval was op de B.S.M. tramloc's. De vuurkist heeft een zijdeur, daar de achterzijde ervan grenst tegen de kolenbunker. Nu is er nog een doorkijk onder de ketel door, dit wordt afgesloten, om de bedrading weg te kunnen werken. De schoorsteen is een 18V versie, welke is aangepast voor toepassing op de B.S.M. 10, moet nog in hoogte worden afgesteld. Het is niet helemaal conform de werkelijkheid, maar dit type komt redelijk dicht in de buurt. Deze week kwamen de fabrieksplaten en nummers voor loc 10 binnen uit Groot- Brittannië. De bovenste naamplaten zijn voor de M.B.S. AB 7, deze mist de naamplaten nog. Ongelooflijk scherp gedetailleerd, wat zeker de spreekwoordelijke kers op de taart zal zijn. De M.B.S. AB 14 heeft al zulke mooie naamplaten op de zijwanden, evenals de R.T.M. M 1652 'Puttershoek'. Dit is de achterzijde van de B.S.M. 10 Het luikje in de bufferbalk gaf toegang tot de aslade om de vuurkist onder het rooster te kunnen uitscheppen. Midden onder het luik de plaats waar de koppeling komt met links en rechts daarvan de positie voor de buffer. Deze buffer was zeer eenvoudig uitgevoerd als een gebogen platte strip ijzer om enigszins een wagenbuffer te kunnen opvangen. Het uitlijnen van de voor- en achterzijde t.o.v. de voetplaat. Dit is een absolute noodzaak om de kast recht om het frame te krijgen. Wanneer alles is gesoldeerd is het zeer moeilijk dit nog te wijzigen. Met sterke magneetjes zijn de voorzijde en de blokhaak vastgezet op de machineklem en kan het solderen beginnen Wanneer de voor en achterzijde aan het frame zijn gesoldeerd, zijn de beide zijden aan de beurt. De linker en rechter zijkant zijn gezaagd uit 0,5mm messing plaat die op elkaar waren gelegd en vastgesoldeerd. Zo kon met de uittekening op één plaat in een moeite beide zijden gezaagd worden. De linkerzijde is reeds gesoldeerd, de rechterzijde volgt... ... totdat de kast van de loc compleet is. Om een beetje inzicht te krijgen hoe een en ander samengesteld gaat worden, is de ketel tijdelijk op het frame gezet. Wordt vervolgd. Op de eerste dag van 2022 is de kast van de B.S.M. 10 zo goed als gereed. Lantarenijzers zijn als laatste aangebracht, aan de voorzijde met en aan de achterzijde zonder lantarens. De koppelingen en de houders van de railvegers moeten nog worden gemaakt en geplaatst. Hierna wordt de ketel verder aangekleed met allerhande afsluiters en regelaars (vanwege het directe zichtwerk)... Wanneer alle attributen zijn aangebracht, kan de loc naar de schilder. Als laatste worden de ruiten en de fabrieksplaten met nummer 10 aangebracht. Maar zover is het nog niet.... De kolenbunker rechts is geplaatst en links de twee vulpunten voor het ketelwater. Deze twee bakken zijn middels twee buizen door het frame verbonden met de waterbakken onder het frame naast de wielen. In model vormen twee stukken ijzer de onder het frame gelegen waterbakken, terwijl op de rechter waterbak de hoofdschakelaar is geplaatst. Op het motorblok is de aansluitprint geplaatst, waarbij de schakelaar (links met grijze draad) en de rookgenerator (rechts met zwarte draad) via connector zijn verbonden. Omdat de ketel tijdelijk is uitgenomen, mist de zwarte connector. Nu de aansluitprint is gemonteerd, is de loc ook rijvaardig... De achterzijde van de loc met de koppeling gemonteerd, evenals de beschermplaten voor de ruiten links en rechts. In werkelijkheid waren de linker en rechter afscherming ook verschillend in hoogte, de briketten lagen rechts hoger gestapeld.... Inmiddels is de speciaal voor deze loc bestelde verf ook geleverd en het dak ligt ook al klaar. Het meeste werk zal het aanbrengen van alle leidingen, kranen en appendages aan de ketel zijn. Loc 10 is alweer een stap verder. Een gedeelte van de bestelde appendages zijn binnen, zoals de handle voor de rijrichting (staat in de stand 'vooruit'), een stoomfluit en diverse formaten afsluiters. Een van deze afsluiters is reeds geplaatst aan de dom, tussen de schoorsteen en dom. Voorts zijn de lantarens op het front gemonteerd en aangesloten, is de ovalen zandkist met zandleidingen geplaatst, is een glaszekering benut als peilglas en de regulateur aan de dom bevestigt. De zandkist verbergt ook de (lelijke) bevestigingsmoer M3 waarmee de ketel is bevestigd aan de loc. Ook de bel hangt op z'n plaats en is de gehele ketel in de grondverf en voor proef deels al op kleur geschilderd. Deze bronsgroene kleur zal de definitieve kleur worden voor de hele loc. Wanneer je niet al te veel verstand hebt van stoomtechniek en diens vakjargon, is het voor een leek haast onbegrijpelijke taal. Nogmaals de achterzijde van de loc waarbij nu ook de aansluitingen voor de stoomverwarming (S) en de vacuüm rem (V) zijn aangebracht. Voor de foto is de ketel uitgenomen zodat de ganghandle zichtbaar is. In de kolenbunker links en rechts aan de binnenzijde van het front zijn de koperen leidingen van de vacuümrem en de stoomverwarming voor de rijtuigen zichtbaar. De zwarte connectors op de print zijn van de lantarens op het front. Na een wasbeurt met Vim (of Jif zo U wilt) en na reinigen met technisch alcohol, is de kast van de loc klaar om in de grondverf te worden gezet. Zodra deze grondverf erop zit, is het beurt aan de ruiten in de kopwanden. Op zich niet zo'n spannende gebeurtenis, daar het oppervlak van deze kleine ruiten niet zó groot is. Dan gaan deze ruitjes er weer uit, zodat de loc de definitieve laklaag krijgt en daarmee de groene kleur. Dit is de fase waarin de kast in de primer staat. Op de een of andere manier geeft het de loc meer aanzien, ook al is de verf grijs van kleur... De primer moet nu eerst goed drogen eer de volgende stap van toepassing zal zijn... De volgende fase is met de groene kleur voor de kast aan de buitenzijde en binnen is de onderste helft zwart, de bovenste helft (gebroken wit). Alle nog zichtbare grijze lijnen en onderdelen worden straks zwart van kleur. Alle zaken aan de buitenzijde van de kast zijn nu goed te onderscheiden door het kleurverschil. De loc in de definitieve kleuren. Het locnummer is reeds aangebracht op het front, de andere platen volgen spoedig. Het voorlopige eindresultaat van Betuwsche Stoomtramweg Mij Nr. 10. Na aanraden van een mede-modelbouwer en kenner van deze machines, zal de ketel worden vervangen door een exact gelijkend exemplaar, waarvoor de onderdelen zijn besteld. Zoals eerder vermeld een nieuwe ketel voor de B.S.M. 10, waarvan dit de linkerzijde of de bedienzijde is. Nog niet alle appendages zijn aangebracht, maar herkenbaar zijn de schoorsteen links, de dom in het midden en de zanddom rechts En natuurlijk de rechterzijde. B.S.M. 10 gezien van de bedien of standzijde (aan deze zijde stond de machinist). De ketel is al wel in de loc geplaatst, maar moet nog 'n keer geschilderd worden. Ook moet de ketel nog aan de voetplaat (frame) vastgezet worden en de ruiten in de beide kopwanden plaatsen. Alvast 'n soort van statieportret...

Nieuws en wijzigingen Op deze pagina verschijnen de meldingen over wijzigingen op de site het laatste nieuws staat bovenaan, het oudste onder . 21-09-2023 De B.S.M. motorwagen heeft een nieuwe eigenaar gekregen per 21 september 2023. 18-09-2023 Na een kort beraad zal ook de B.S.M. motorwagen worden verkocht, met dezelfde reden hiertoe is dat het niet (meer) in de collectie van de M.B.S. past. Deze van oorsprong stadstram heeft naar volle tevredenheid dienst gedaan en is voorbereid voor digitaal rijden. ​ Rijtuig M.B.S. B 27 is inmiddels opgeleverd en in dienst gesteld. 16-09-2023 M.B.S. rijtuig B 27 staat momenteel in de schilderwerkplaats, het heeft de balkonschermen en afsluitingen gekregen met de dak steunen. De balkonschermen krijgen eveneens de blauwe kleur dat het rijtuig inmiddels al een tijdje heeft. Verder zal de 2e-klasse aanduiding iets worden vergroot, dit ter verduidelijking ervan. Hierna kan de M.B.S. B 27 worden opgeleverd. 15-09-2023 De M.B.S. heeft loc B.S.M. 10 per 15 september verkocht. Reden hiertoe is dat deze machine niet (meer) in de collectie van de M.B.S. past. M.B.S. 45 'Venlo' binnenkort gebouwd om samen met de M.B.S. rijtuigen AB 1 en AB 7 en de post-bagagewagen LE 101 een complete M.B.S. stoomtram te kunnen representeren van vóór 1932. 10-09-2023 De laatste tropische dag van 2023 voelt als een soort van afscheid van een fijne en mooie Nederlandse zomer. Met een redelijk mooi voorjaar, 'n wat natte zomer en een prachtige nazomer. In de M.B.S. werkplaats is het erg rustig, er liggen enkele bouw orders op het schap, staan er drie projecten welke nog moeten worden afgebouwd en ligt er nog steeds geen meter spoor in de tuin. Deze tuin is afgelopen zomer enkele keren dichtgegroeid met hardnekkig onkruid, dat vanwege 2 viervoeters alleen met de hand kan worden gerooid, terwijl er een redelijke voorraad "Round-up" is. De bouw-agenda van de werkplaats is voor de aankomende winterperiode mager gevuld. Anders dan eerder hier werd aangekondigd, zal als eerste de M.B.S. 45 'Venlo' worden afgebouwd. Voorts loopt het onderzoek nog naar een alternatieve energievoorziening voor de tractie voertuigen. Eerder lag de focus op DCC, maar recente ontwikkelingen kijken de kant van het accubedrijf op, waarbij elk voertuig z'n eigen energiebron heeft met daarbij radiobesturing op afstand. Het grote voordeel van deze tractievorm is het storingsvrij rijden, waarbij de rails reinigen verleden is en het altijd kunnen rijden op elk willekeurig 45mm spoor. Met het project M.B.S. D II (EL 105 - AB 12) wordt aankomend voorjaar van 2024 pas aangevangen, ná de M.B.S. 45 'Venlo'. Dit tramstel zal worden uitgerust met houtgasgenerator in de toestand van vóór 19 juni 1944, dat is de dag waarop de AB 12 in Malden noord verongelukte tegen een boom. Het tramstel zal het voorlopig laatste tractievoertuig zijn bij de M.B.S. Voor 30 september 2023 staat een bezoek als donateur gepland bij de R.T.M. in Ouddorp. Tijdens dit 'werkbezoek' zullen betere en vooral eigen foto's worden gemaakt van tramstel D I (EL 106 - AB 13), mits de gelegenheid ertoe bestaat. Dit tramstel uit 1994 van de 1e bouwserie werd in 1997 als R.T.M. M 65 - ABP 422 verkocht en is begin dit jaar door derden gereviseerd in Rotterdam. Voornamelijk het NWSL-motorblok gaf enorm veel problemen, zo ik me kan herinneren... R.T.M. MABD 1602 'Reiger' staat op de foto naast de R.T.M. M 65 - ABP 422. Na de voltooiing van M.B.S. EL 105 - AB 12 D II wordt in de loop van 2024 een nieuwe afspraak gemaakt voor een werkbezoek aan de R.T.M. in Ouddorp, ditmaal voor een portfolio van alle modellen welke voortkomen uit de M.B.S. post-bagagewagens serie LE 101 - 106. Gebouwd zijn reeds de LE 101 als post-bagagewagen, de LE 102 als motorwagen EL 102 D V, de LE 103 als motorwagen R.T.M. M 67 en de LE 104 als motorwagen EL 104 i.c.m. AB 14 als D III. De LE 105 als motorwagen EL 105 i.c.m. AB 12 en houtgasgenerator is in aanbouw en LE 106 heb ik verkocht in 1997 als motorwagen M 65 i.c.m. ABP 422 m van de R.T.M. aan de R.T.M. in Ouddorp. Hier is de hele geschiedenis van deze serie LE 101 - 106 te lezen. 08-09-2023 Bij de technici van de M.B.S. leeft het idee al langer, het storingsvrij en onafhankelijk laten rijden van tractie materieel. Nu is dit op meerdere manieren mogelijk en één van die manieren is rijden op accu's in plaats van het betrekken van energie van de spoorstaven. Daar komt dan bij dat alle tractie materieel op den duur moet worden voorzien van decoders en/of ontvangers die de motorstroom sturen, dit is een kostbaar verhaal. Het grote voordeel van deze energievorm is, dat op elke willekeurige baan met dezelfde spoorwijdte gereden kan worden. Een gedegen onderzoek hiernaar is momenteel gaande, wat ook nog moet worden begroot. Omdat er nog geen meter spoor in de tuin ligt, waarop kan worden gereden, wordt hiermee nog geen haast gemaakt. Zodra een accu-systeem met afstandsturing is vastgesteld, wordt één van de kleinere machines bij wijze van proef omgebouwd. Wordt vervolgd. 09-08-2023 De frontpage van de website heeft een kleine wijziging ondergaan. De doelstelling is beter geformuleerd en tevens is startjaar 1993 weergegeven, feitelijk bestaat het bouwen in schaal IIm dit jaar 30 jaar. Dit was eigenlijk al in februari 2023 toen de R.T.M. M 67 dertig jaar oud werd. Er is in die dertig jaar veel gebeurd en veranderd, niet alleen op modelbouw gebied. We blijven modellen vervaardigen in schaal IIm (1:22½), voornamelijk met M.B.S. materieel als basis, al dan niet fictief. Voorts ligt ook de aanleg van de buitenbaan nog 'op de plank', al zat dit in 2023 niet meer worden gestart. 08-08-2023 Loc's M.B.S. 48 en M.B.S. 49 zijn beide voorzien van waarschuwingsstrepen op de bufferplaten. Het benadrukt een industrieel en eigen aanzien, wat een optische opwaardering voor beide machines is. 05-08-2023 Loc M.B.S. 49 is voorzien van een verbeterd buitenliggend frame met grotere bufferbalken. De laatste werkzaamheden zullen het plaatsen van de middenbuffers zijn, deze staan in backorder. 30-07-2023 Loc M.B.S. 49 (voormalig loc nr. 5) staat momenteel in de werkplaats voor aanpassing voor de tramdienst, waarbij de loc een buitenliggend frame krijgt en nieuwe bufferbalken. Deze bufferbalken zijn aanzienlijk groter en hebben geen remleiding koppelingen. De loc is inmiddels gehuld in blauwe M.B.S. livrei met het nieuwe nummer M.B.S. 49. Tevens is de verlichting aangepakt en heeft de loc nu LED-verlichting. Voor een werkend zwaailicht wordt nog een oplossing gezocht. De loc zal in de eerste instantie als reserve staan voor de R.T.M. M 1652 'Puttershoek', tenzij naderhand anders bepaald. 28-07-2023 Rijtuig M.B.S. B 28 is opgeleverd, M.B.S. B 27 is nagenoeg gereed, B.S.M. loc 10 heeft de nieuwe Schultz type 301 petroleumlantarens. De directie ziet definitief af van sloop van N.B.M. loc 50 en heeft de machine laten opslaan. 18-07-2023 Op FaceBook is de groep Maas Buurt Spoor, welke parallel loopt aan deze website, gekoppeld met de website. https://www.facebook.com/groups/990384834914417 Deze link naar de FB-groep is aan de startpagina toegevoegd middels het FB symbool... 17-07-2023 Rijtuig M.B.S. B 27 is in de schilderswerkplaats geheel ontdaan van alle oude verflagen. De volgende stap is de drie losse delen opnieuw samenvoegen tot één rijtuigbak, waarna het in de grondverf gezet kan worden. Wordt vervolgd. 16-07-2023 Rijtuig M.B.S. B 28 heeft inmiddels de schilderswerkplaats verlaten en de belettering en detaillering volgen. 16-07-2023 Op directie heeft de mogelijkheid om rechtstreeks te kunnen chatten via de website, vrijgegeven. De weblog is in ontwikkeling, maar zal spoedig volgen. Het implementeren op social media zoals FaceBook e.d., bestond reeds. Meer nieuws hierover volgt. 13-07-2023 Op directie niveau is het besluit genomen om beide ex-Rh.B. rijtuigen uit de verkoop te halen met als reden het chronisch tekort aan reizigersmaterieel. Beide rijtuigen worden naar M.B.S. criteria omgebouwd, de ex-Rh.B. As 1161 naar M.B.S. A 29 en de ex-Rh.B. B 2224 naar M.B.S. B 30. Beide rijtuigen behouden voorlopig hun Rhäthische Bahn kleuren, dit wordt in de toekomst waarschijnlijk grijs-blauw. 12-07-2023 De werkplaats heeft de oude stadstram G.T.N. emw 9 - ahr 107 uiteen genomen voor hergebruik. Van beide wagens zijn aan één zijde de balkons verwijderd en het frame en opbouw zodanig ingekort en aangepast, dat beide wagens tot één wagen zijn samengevoegd. De resterende materialen afkomstig van de ombouw zijn opgeslagen. Het op deze wijze ontstane rijtuig van het Herbrands-type, heeft twee Herbrands draaistellen, gesloten balkons met vouwdeuren en over de gehele lengte langsbanken met plaats voor maximaal 32 passagiers. Bij indienststelling zal het het nummer M.B.S. B 28 krijgen en dezelfde kleurstelling als M.B.S. B 27. De vrijgekomen B-motorunit zou aanvankelijk worden opgeslagen als reserve, echter is het onder voormalig lok 5 gemonteerd die daarvoor uit de opslag werd gehaald. Voormalige lok 5 is inmiddels vernummerd naar het nieuwe parknummer M.B.S. lok 49. In de werkplaats wordt binnenkort bekeken of het een haalbaar project is om lok 49 een M.B.S. livrei te kunnen geven, conform lok 48. Wanneer hiervoor geen middelen beschikbaar zijn, zal de B-motortruck worden opgeslagen als reserve-truck. 09-07-2023 De moderator van de website is druk doende geweest om de website een betere indeling te geven. Reden hiervoor was dat verschillende onderdelen en items dubbel voorkwamen. Om slimmer met de opslagruimte op de server om te gaan, is besloten de site te saneren. Elk voertuig heeft nu een eigen pagina met nieuwe foto's, waar alles wordt beschreven inclusief het bouwverslag en eventuele modificaties. Hierdoor verdwijnen de herstel en bouwverslagen en de verwijzingen vanuit het menu naar de voertuigen. Ook zijn alle video's die eerder voorkwamen op de site, verwijderd. Deze komen in een later stadium terug, echter in een minder bestandsruimte vretende versie. Dit zal ook met de huidige foto's gebeuren, deze staan in het volle formaat op de site... Uiteindelijk zal de site 'n stuk overzichtelijker en sneller worden en het menu eenvoudiger... 08-07-2023 De werkplaats heeft van de restdelen van M.B.S. 401 en 404 schamelwagen M.B.S. 702 kunnen samenstellen. Deze schamel wagen heeft een zgn. kort L.G.B. frame en vormt een combinatie met schamel wagen 703. Voor schamel wagen 703 moet nog onderdelen besteld worden, deze staan in backorder. M.B.S. 702 is aan het materieelbestand toegevoegd en op de materieelstaat gemuteerd. 08-07-2023 De werkplaats heeft rijtuig R.T.M. B 1526 buiten dienst genomen zodat het kan worden omgebouwd naar M.B.S. B 27 Eerder is in dit bericht vermeld dat het zou worden gesloopt met hergebruik van het frame, maar dit is herroepen. Wegens een tekort aan reizigersmaterieel zal dit rijtuig volledig worden herbouwd, waarna het een grijs-blauwe kleur met groene biezen krijgt. 07-07-2023 De werkplaats heeft rongenwagens M.B.S. 402 en M.B.S. 404 opgeleverd. De materieelstaat is hiervoor gemuteerd. Voor de 404 worden nieuwe rongen besteld, deze staan in backorder. 06-07-2023 De website is herzien op fouten en waar nodig gecorrigeerd en aangevuld. Tevens is een materieelstaat aan de website toegevoegd, zodat alle materieel op één pagina zichtbaar is. Bij materieel mutaties (aanschaf, ombouw, verbouw, verkoop of sloop) wordt deze lijst altijd bijgewerkt. 05-07-2023 De M.B.S. werkplaats is weer in bedrijf na een mooie zomervakantie. ​ De werkplaats heeft de M.B.S. 281 en 282 met succes samengevoegd tot een nieuwe 4-asser met nummer M.B.S. 403, waardoor de 2-assers M.B.S. 281 en 282 definitief zijn geschrapt uit het materieelbestand. De restanten van de 281 en 282 zijn inmiddels afgevoerd. Het onderstel van de 282 is terug gegaan naar tankwagen M.B.S 706, die is herbouwd en onder dit nummer is weer is toegevoegd in het materieelbestand. Verder zullen t.z.t. M.B.S. 402 en 404 eenzelfde verbouwing ondergaan, beide wagens zullen worden verlengd tot dezelfde lengte als 4-asser nr. 403. De huidige rongenwagens uit de serie 401-404 zijn ten opzichte van het zelfbouwmaterieel te kort om representatief over te komen. Wagen 401 zal worden gebruikt om de 402 en 404 te kunnen verlengen, zodat het nummer 401 zal vrijkomen. Dit nummer kan in de toekomst weer worden gebruikt, hierover later meer. 09-06-2023 Wegens zomerreces en andere omstandigheden zijn de lopende projecten uitgesteld tot nader order. In de werkplaats van de M.B.S. zijn de overige projecten afgerond en opgeleverd. Eerstvolgend zijn de bouw van motorwagen EL 105 en daaraanvolgend stuurstandrijtuig AB 12. 27-05-2023 Gesloten wagen R.T.M. 713 is uit het materieelbestand verwijderd en vervangen door M.B.S. 278, hiermee is de serie M.B.S. 275 - 278 compleet. 28-04-2023 De website is herzien en gecontroleerd op foutjes. De navigatie op de site gaat nu via de menubalk bovenin, de (overbodige) menuknoppen onderaan de sites zijn overal verwijderd. 21-04-2023 In de werkplaats krijgt rijtuig M.B.S. AB 14 een kleine modificatie door verfijnde belettering, lagere lamp-uitlaten op het dak en sierlijkere handgrepen. 14-04-2023 De werkplaats heeft rijtuig M.B.S. AB 7 opgeleverd. De M.B.S. beschikt nu over drie zelf gebouwde tram rijtuigen uit dezelfde serie. 12-04-2023 De verkoop-pagina met tweedehands materieel is per vandaag online en hier te vinden 10-04-2023 De werkplaats heeft rijtuig M.B.S. AB 1 opgeleverd. Dit is iets eerder dan gepland, de AB 7 volgt z.s.m., zodat dit project van 19 maanden kan worden afgerond. 05-04-2023 De directie geeft haar fiat voor de bouw van tramstel M.B.S. EL 105 - AB 12 D II. De bouw start niet per direct, maar staat gereserveerd. Reden hiervoor zijn de nog te bestellen onderdelen. 05-04-2023 Van motorwagen M.B.S. EL 104 van tramstel D III is de schakelprint verbeterd onder de motorwagen gemonteerd. Deze hing hinderlijk zichtbaar aan één schroef, waarbij de printzijde te kort bij de rails kwam. E.e.a. is in het bouwverslag van de EL 104 te lezen , geheel onderaan. 25-03-2023 De rijtuigen A1301 en B1306 staan beide te koop. Dit zijn de LGB 33521 RhB salonwagen en de LGB 32522 personenrijtuig. ​ Gezien de ontwikkelingen van het M.B.S. materieel, dit worden er steeds meer, het laatste (reserve) motorblok in de werkplaats en het compleet maken van de EL101 - 106 serie, overweegt de directie om tramstel D II te bouwen, omdat tramstel D I al in 1994 is gebouwd en in 1997 is verkocht naar de R.T.M. in Ouddorp als M 65 - ABP 422 In werkelijkheid waren beide tramstellen technisch aan elkaar gelijk, in leeftijd was de D I elf maanden ouder dan de D II. Meer nieuws hierover volgt t.z.t. ​ Ook rijtuig B1526 (dit is een zelfbouw rijtuig gebaseerd op een R.T.M. rijtuig) gaat naar alle waarschijnlijkheid in de verkoop. Gesloten stukgoedwagen R.T.M. 296, onderlosser O.E.G. 4141 en koerswagen R.T.M. PD 299 staan reeds te koop. Aan een link naar de verkooppagina op deze website wordt momenteel gewerkt. ​ 19-03-2023 De indeling van de website en de menubalk op de startsite is licht gewijzigd, dit om de rubrieken onder de juiste hoofdstukken te kunnen indelen. Deze wijziging is ook om administratieve reden. 06-03-2023 Gesloten goederenwagen M.B.S. 276 is toegevoegd aan het materieelbestand. Hiervoor is B.S.M. 42 is uit het materieelbestand afgevoerd. Deze wijziging is om administratieve reden. 04-03-2023 De werkplaats heeft de werkzaamheden aan de rijtuigen AB 1 en AB 7 hervat na ruim 11 maanden. Dit project heeft voorrang gekregen op alle andere werken en/of projecten van de werkplaats. 27-02-2023 Motorwagen R.T.M. M 67 krijgt t.z.t. een geheel nieuwe opbouw, met hergebruik van afkomende zaken. De kast van de motorwagen is niet recht meer, ook niet na het vervangen van het oude aluminium frame en de profielenmaat 3x3mm is verouderd en wordt gewijzigd in 2½ x 2½mm conform alle andere houten motorwagens. Daarnaast wordt al het houtwerk vervangen, het oude is optisch versleten en is niet meer representatief door onder andere een te grove plankmaat. Beide roosters van de motorkamer en beide rolluiken van de bagageruimte worden uitgevoerd in messing, in plaats van de huidige kunststof versies. De electrische installatie blijft ongewijzigd, deze is in juli 2022 reeds vervangen. Ook het frame en de kast (lees: staande profielen en kroonlijst) worden vervangen, het frame (in juli 2022 vervangen maar iets te lang) wordt iets ingekort van 448mm naar 444mm. De aanvang van dit project zal te zijner tijd opnieuw worden aangekondigd. 16-02-2023 Motorloc M.B.S. EL 103 D IV is vernummerd naar M.B.S. EL 102 D V. De directie kwam tot dit besluit vanwege het feit dat de R.T.M. M 67 in wezen de M.B.S. EL 103 D IV is. Technisch waren de D IV en de D V aan elkaar gelijk, doch om beter te kunnen tonen wat de verschillende stadia waren van post-bagagewagen tot motorwagen, is de nummering van EL 101, EL 103, EL 103 en EL 104 nu gewijzigd in EL 101, EL 102, EL 103 en EL 104. Het enige duplicaat in het materieelbestand is nu de M.B.S. EL 104 D III en de R.T.M. M 1806 'Bergeend', dit waren een en dezelfde motorwagen, verbouwd uit de M.B.S. EL 104 in 1936 en 1953/1954. Dit blijft gehandhaafd, omdat het verschil tussen beiden te groot is en de M 1806 'Bergeend' ouder is. Over de ontstaansgeschiedenis van de M.B.S. / R.T.M. motorwagens is een uitgebreid artikel toegevoegd. Hierin wordt de ombouw en geschiedenis van de M.B.S. serie EL 101 - 106 post-bagagewagens bij de M.B.S. tot motorwagens bij de R.T.M. beschreven, met vele foto's. 11-02-2023 De benodigde materialen voor o.a. M.B.S. 45 'Venlo' zijn inmiddels geleverd, zodat de werkplaats is gestart met de bouw. De bouw is hier te volgen. 27-01-2023 De huidige collectie historisch M.B.S. tram-materieel zal worden uitgebreid met stoomtramloc M.B.S. 45, gebouwd in 1913 door Aktien Gesellschaft Hohenzollern Lokomotivbau Düsseldorf-Grafenberg. De loc had fabrieksnummer 3046 en had de zgn. 'Caledonian Blue' blauwe kleur afgezet met zwart-rode biezen, gelijk aan het kleurenschema van de Noord-Brabant Duitsche Spoorweg, waar deze ook voor groot herstel in onderhoud was. Loc 45 komt uit de M.B.S. serie 40-45 die in 1913 bij aanvang van de exploitatie werden geleverd en droeg de naam 'Venlo'. De eerste zes machines uit 1913 hadden aanvankelijk geen middenramen op de kopwanden, deze werden tussen 1913 en 1914 alsnog ingebouwd ter verbetering van het zicht op de trambaan voor de machinist. In 1920 kregen de 40-45 grotere waterbakken ingebouwd en werden 2 gelijke machines geleverd met de nummers 46 en 47, deze twee machines kregen de midden ramen af fabriek mee. Alle machines waren uitgerust met een voedingswater voorverwarmer, een Knorr voedingspomp en een oververhitter systeem Verhoop. Serie 40-47 sloot aan bij de locomotiefnummering van de N.B.D.S, waarvan 39 het hoogste nummer was. ​ Een overzicht van deze serie tramlocomotieven: 40 'Nijmegen' 3041 1913 41 'Plasmolen' 3042 1913 42 'Gennep' 3043 1913 43 'Bergen' 3044 1913 44 'Arcen' 3045 1913 45 'Venlo' 3046 1913 46 'Mook' 4079 1920 47 'Velden' 4080 1920 ​ Voor de technici de technische gegevens van deze machines: Lengte over de buffers 5250mm Lengte zonder buffers 4300mm Breedte 2200mm Hoogte 3250mm Radstand 1800mm Wieldiameter 840mm Gewicht 19 ton ​ Deze uitzonderlijk sterke loc's hebben tussen 1913 en 1944 uitstekend hun werk gedaan. Ze konden bij een snelheid van 40 km/h een treingewicht trekken van 200 ton Na de invoering van de diesel-elektrische tractie in 1934, werden stelselmatig de stoomloc's buiten dienst genomen tot na de levering van motorwagen D V in 1938, waarna er twee loc's als reserve stonden, de rest kwam voor sloop in aanmerking. Na de uitbraak van WO2 in 1940 werd door de Duitsers de levering van oliebrandstoffen stop gezet en was alleen nog op rantsoen voorradig. Motorwagens D I, D II en D III werden alle tussen 1941 en 1943 door Imbert omgebouwd om op houtgas te kunnen rijden, D IV en D V werden beneden maaiveld en buiten schootsveld opgeslagen. De serie 40-47 werd 'van stal gehaald' en zo goed en kwaad als mogelijk weer in dienst gesteld, maar het waren lang niet meer de keurig nette en verzorgde machines van vóór de oorlog door het gebrekkige onderhoud. Ingenieur De Pater maakte in oktober 1945 de balans op van de staat waarin de machines werden aangetroffen, loc 45 stond toen zwaar beschadigd in Venlo... Uiteindelijk bleek loc 45 en loc 47 onherstelbaar beschadigd door oorlogsgeweld en bleven de wrakken nog tot half 1947 liggen, waarna beide machines ter plekke zijn gesloopt. De precieze startdatum van de bouw is nog niet vastgesteld, maar wordt t.z.t. aangegeven. Het wachten is op de materialen en onderdelen. Wordt vervolgd. 10-01-2023 Door een uitvoeringsfout van de provider is de M.B.S.-website enige tijd uit de lucht geweest. Deze fout is gelukkig hersteld, zodat U de ontwikkelingen van de M.B.S. weer ongestoord kunt volgen. 20-12-2022 Waarschijnlijk vraagt U zich af waarom het stil is in de M.B.S. werkplaats... Ik kan U geruststellen met de gedachte dat het gelukkig ontbreekt aan een beetje inspiratie mijnerzijds, daarnaast heeft het personeel vroegtijdig verlof gekregen. Natuurlijk kunnen we onverdroten door blijven gaan met deze prachtige hobby, maar er is (gelukkig) meer dan dat. Er komt een (Kerst) vakantie periode aan van maar liefst twee weken, waarin de spreekwoordelijke draad weer zal worden opgepakt. Vanuit de M.B.S. werkplaats in Arnhem wenst de gehele directie U een gezegende Kerst en een voorspoedig 2023. Tot volgend jaar! 11-11-2022 Het G.T.N. (Nijmeegs) tramstel emw 9 + ahr 107 wordt omgebouwd naar een G.E.T.A. (Arnhems) tramstel. Reden hiervoor is dat het casco voor de G.T.N. emw 32 (nog steeds) wacht op afbouw en bij voltooiing er twee Nijmeegse trams bestaan. De wagennummers zijn wederom fictief en opvolgend aan het toenmalige grootbedrijf. Voor de motorwagen wordt dit G.E.T.A. emw 22 en het aanhangrijtuig G.E.T.A. ahr 51. De motorwagen zal de karakteristieke Arnhemse schuine voorruiten en klapdeuren krijgen. 10-11-2022 De B.S.M. motorwagen heeft een forse upgrade gehad, waarbij alle deuren zijn vervangen, de (enige) in- en uitstapdeur beweegbaar is gemaakt, de juiste kleur is toegepast en het dak een zandkleur heeft gekregen. De upgrade was nodig vanwege de provisorisch dichtgemaakte deuren van hout, waarvan er al één uit lag. Een foto van deze motorwagen is hier te vinden. 04-11-2022 Rongenwagens M.B.S. 402 en 404 hebben nu de rongen rondom staan en de opliggende bordessen zijn verwijderd. Bij het grootbedrijf hebben deze rongenwagens nooit rembordessen met hekwerk gehad. Op M.B.S. 402 is voor transport van motortrucks, draaistellen en wielassen geleiderails aangebracht. Kijk bij 'materieel/getrokken fabrieks goederenwagens' voor foto's van deze wagens. 02-11-2022 Loc 48 is uitgerust met een zeer goed werkend video-schouwsysteem. Hiermee is het mogelijk middels besturing via een app om foto's van bepaalde situaties te maken, alsook video opnamen. Het systeem is hiervoor uitgerust met een 32GB geheugenkaart, maar het is ook mogelijk rechtstreeks te streamen naar de mobiele telefoon. 01-11-2022 Na proefnemingen is reinigingsloc nr. 3 gemuteerd in het materieelbestand in reiniging en inspectieloc M.B.S. 48. De loc heeft tijdelijk een video schouw systeem aan boord gehad, doch sneuvelde 1 van de 2 printen tijdens de test. De directie heeft besloten de proefneming een permanent karakter te geven, voor de loc is een nieuwe camera besteld. Kende het proefsysteem 2 camera's, het nieuwe systeem heeft er maar 1, wat voldoende bleek. Ook heeft loc 48 een nieuwe livrei met de 'oude' loc kleur waarmee destijds de Hohenzollern stoomloc's van het grootbedrijf mee hebben gereden. De rapportage van het aanpassen van de loc is hier te lezen. Momenteel verblijft de loc op het testspoor in de werkplaats, in afwachting van het nieuwe video-schouw systeem. 13-10-2022 Wagen O.E.G. 4141 is per vandaag te koop en is eventueel te ruilen tegen een LGB gesloten wagen als bijv. de 4035. Een e-mail naar maasbuurttuinspoor@gmail.com volstaat voor contact. M.B.S. 220 zal niet worden herbouwd en is in de materieellijst afgevoerd, de M.B.S. heeft nog voldoende gesloten goederenwagens ter beschikking. Het onderstel van de 220 zal worden hergebruikt voor de 701 met dezelfde functie als de 702 ook had. Van de 702 zullen de reinigingsschoenen worden hergebruikt onder de 701, waarna de 702 zal worden afgevoerd. Hierna heeft de M.B.S. alleen nog gesloten wagens, platte wagens, bakwagens en rongenwagens als goederenwagens in dienst. 11-10-2022 Wagen R.T.M. PD 299 is per vandaag te koop en is eventueel te ruilen tegen een LGB gesloten wagen als bijv. de 4035. Een e-mail naar maasbuurttuinspoor@gmail.com volstaat voor contact. 11-10-2022 De werkplaats heeft vandaag loc 48 opgeleverd, waarmee dit de eerste machine is in N.B.D.S. / M.B.S. blauw. Alle M.B.S. stoomtramloc's van het grootbedrijf hadden destijds deze blauwe kleur. Een afbeelding en meer informatie over deze loc is hier terug te vinden. 09-10-2022 De werkplaats heeft vandaag de L.E. 101 opgeleverd, waarmee dit nieuwbouw project is afgerond. Het is nu ook aantoonbaar waarvan de drie houten motorwagens afkomstig zijn. Het volledige bouwverslag is hier te lezen. 27-09-2022 De logistieke afdeling deelde mede dat het aantal boutjes en moertjes 1mm drastisch is teruggelopen door de bouw van de EL 101 en de 220. Alleen al in de EL 101 zijn bijna 600 stuks verwerkt, een kostenpost van bijna €450,-.... Het zullen voorlopig de laatste modellen zijn met deze bouwwijze. Hierna volgen alleen nog de AB 1, AB 7, De R.T.M. AB 1501 en MABD 1801 'Sperwer' worden in polystyreen vervaardigd. 22-09-2022 ​ Zo goed als alle foto's op deze website kunnen vergroot worden weergeven door simpelweg erop te klikken. Bij nogmaals klikken op de vergrote foto verdwijnt deze weer voor verder navigeren op de site. 20-09-2022 ​ Bij wijze van proef bestaat nu de mogelijkheid om de foto's op deze website vergroot te laten weergeven door simpelweg erop te klikken. Bij nogmaals klikken op de vergrote foto verdwijnt deze weer voor verder navigeren op de site. Vooralsnog alleen de foto's in het verhaal over het grootbedrijf , de rest volgt spoedig. 02-09-2022 ​ De M.B.S. werkplaats is weer in bedrijf na de mooie warme zomerperiode. Om ruimte te maken in de werkplaats voor de verdere bouw van de AB1, AB 7 en EL 101, moest eerst de gesloten goederenwagen M.B.S. 220 worden voltooid. Na goedkeuring van de directie is besloten dit werk aan de 220 in de planning naar voren te halen. Men is reeds aangevangen met herstelwerk waarbij het oude frame deels zal worden vernieuwd. Het herstelwerk aan de 220 is hier te lezen en dit verslag wordt regelmatig aangevuld met informatie en foto's ervan. ​ Na voltooiing van dit herstelwerk staan de AB 1 en AB 7 gepland voor afbouw. Daarna volgt de EL 101. 10-08-2022 ​ De aankondiging van de bouw van R.T.M. AB 1501 en R.T.M. MABD 1801 'Sperwer' is tot nader bericht opgeschort vanwege de lage personeelsbezetting van de M.B.S. werkplaats en het (te) warme zomerweer. 08-08-2022 De werkplaats heeft de bakken van M.B.S. 281 en 282 weer voorzien van frames zodat beide platte wagens weer ingezet kunnen worden. Hiervoor is de stortwagen O.E.G. 4141 uit dienst genomen en afgevoerd. Deze wagen deed al enige jaren geen dienst meer en paste niet in de materieel collectie. ​ 02-07-2022 De werkplaats is gestart met de bouw van M.B.S. EL 101 post-bagagewagen. Dit is al langer een verzoek van de dienst exploitatie om de toename van goederen in reizigers trams het hoofd te kunnen bieden. De vervaardiging hiervan is op deze pagina te volgen. ​ 01-07-2022 De R.T.M. M 67 heeft inmiddels de werkplaats verlaten en is in dienst gesteld. Hiermee is dit herstelproject afgerond. Van de M 67 is het volledige frame, aanjager, alle koplichten, stuurprint, ballast-gewicht, dak, twee tussenwanden, twee assen in de looptruck, motortruck, richtingfilm-kasten, framesteunen, opstaptreden, logo's en koppelingen vervangen. Alle ijzerwerk van de motorwagen is opnieuw geschilderd in de juiste kleuren, het houtwerk is ongewijzigd. De tijdsduur van het project bedroeg ongeveer 100 uren. De herstelkosten bedroegen ongeveer €175,-- Het volledige herstel-project staat hier ter inzage. ​ 09-06-2022: De directie van de M.B.S. heeft besloten voorrang te verlenen aan het project om de M.B.S. EL 101 te bouwen in eigen werkplaats. Zodra de werken aan de M 67 zijn voltooid, zal direct worden gestart met de bouw ervan. De vraag naar een eigen post-bagagewagen wordt hierop beantwoord. ​ 09-06-2022: De herstel werkzaamheden aan de M 67 zijn in volle gang. De M 67 krijgt een volledig nieuw frame, het oude frame was van aluminium en derhalve onbruikbaar. ​ 30-05-2022: Van het bestuur van de R.T.M. Ouddorp kwam de positieve terugkoppeling over de definitieve terugkeer van de M67 naar de M.B.S. Deze eerst gebouwde motorwagen zal vanaf dinsdag 7 juni 2022 worden hersteld en gereviseerd. ​ 21-04-2022: Van de nieuwe tuinbaan is het ontwerp bekend, het sporenplan van de B.S.M. zoals dat aan de oostzijde van de Karstraat in Bemmel heeft gelegen van 1908 tot 1935. Dit sporenplan heeft geen directe betrekking tot de M.B.S., echter biedt het wel meer dan genoeg mogelijkheden. ​ 02-02-2022: De ontmanteling van de M.B.S. buitenbaan in Den Bosch is een feit, vanmiddag heeft de opbraaktram de laatste rails naar de verzamellocatie gebracht. ​ 31-01-2022: De laatste trams hebben op zondag 30 januari 2022 op de M.B.S. buitenbaan gereden, de sporen zullen vanaf 1 februari worden opgebroken. Dit besluit is door de directie genomen vanwege een aanstaande verhuizing. Wanneer de trams weer rijden op de nieuwe locatie, is tot nu toe nog niet bekend. ​ 28-01-2022: De laatste trams rijden zondag 30 januari 2022 op de M.B.S. buitenbaan, waarna de sporen vanaf 1 februari zullen worden opgebroken. Wanneer de trams weer rijden op de nieuwe locatie, is tot nu toe nog niet bekend. ​ 23-01-2022: De werkplaats heeft de slijpwagen, welke voor de slijploc uit liep, buiten dienst genomen en afgevoerd. Reden hiertoe is de ombouw van de onkruid ketelwagen tot functionele railreiniger. ​ 16-01-2022: De werkplaats heeft de bouw van Backer & Rueb loc B.S.M. 10 deels voltooid en is zich aan het herinrichten voor de verdere bouw van de M.B.S. AB 1 en AB 7. ​ 13-01-2022: De M.B.S. werkplaats is nu uitgerust met een heuse bandzaagmachine, naast een frees-, kolomboor- en handboormachine. 10-01-2022: Op FB is een nieuwe groep aangemaakt welke parallel loopt aan deze website. Deze nieuwe groep vervangt de professionele FB-groep die ruim een jaar geleden was aangemaakt, maar niet gratis was. 17-12-2021: Uit de 'motteballenvloot is een casco van een eerdere poging een Backer & Rueb tramloc te bouwen, voor de dag gehaald. Vooruitlopend op een lijntje op de buitenbaan met bovenleiding, is van dit casco N.B.M. loc 50 gebouwd, met een B-aandrijving van L.G.B. Op het dak is een S.S.W. type B stroomafnemer geplaatst, de electrische installatie volgt. Omdat de M.B.S. geen bovenleiding heeft, heeft de directie besloten deze rangeerloc alsnog buiten dienst te nemen, waarna ontmanteling en sloop zal volgen. Deze machine heeft géén dienst gedaan. ​ 06-12-2021: Het restauratie-project van de R.T.M. MABD 1602 'Reiger' is voltooid. Bij een eerstvolgend bezoek aan de R.T.M. in Ouddorp gaat de motorwagen terug naar de rechtmatige eigenaar. 13-12-2021: De M.B.S. werkplaats is begonnen met de nieuwbouw van B.S.M. stoomtram locomotief 10. Het bouwverslag is hier te volgen. De B.S.M. 10 is deel van een lang gekoesterde wens om een echte Betuwse tram te bouwen. Na de voltooiing zullen de plannen worden opgemaakt voor de vervolgbouw van een B.S.M. rijtuig en gesloten goederenwagen. ​ 01-10-2021: Gestart met de restauratie van R.T.M. MABD 1602 'Reiger'. Deze motorwagen uit de eerste serie en eigendom van de R.T.M. in Ouddorp zal in dit najaar worden hersteld van opgelopen schade en daarna volledig worden gerestaureerd in de M.B.S. werkplaats. ​ 25-09-2021: Toegevoegd aan de website is de pagina 'gast-rijden ' waarin het rijden van eigen materieel op vreemd spoor en het rijden van vreemd materieel op eigen spoor wordt beschreven. 25-09-2021: M.B.S. D III (EL104-AB14) was vandaag te gast op de modelbaan van de R.T.M. in Ouddorp. Helaas kent deze baan nog bogen met een kleinere radius dan 1000mm (R1 900mm), waardoor de EL104 bij de eerste kleine boog vrijwel direct ontspoorde. Van de beheerder van deze baan vernam ik dat er een nieuw ontwerp is gepland, waarbij de bogen ruim genoeg zullen worden gehouden, zodat ontsporingen tot het verleden gaan behoren. Van dit "te gast rijden" zijn enkele foto's gemaakt, die hier te vinden zijn. ​ Voorts is uit de eerste serie modellen motorwagen R.T.M. MABD 1602 'Reiger' voor herstelwerk en revisie teruggekeerd op het oude nest... (zie ook hier ). De motorwagen stond al geruime tijd met compleet versleten tandwielen buiten dienst, maar bij de R.T.M. was er geen deskundige die het herstel aandurfde. De MABD 1602 krijgt een volledig nieuwe HLW aandrijfunit, conform de M.B.S. D III uit de tweede serie. Een verslag van deze uitgebreide revisie staat op deze pagina . ​ 25-08-2021: De lang verwachte bedieningsschakelaars voor de wissels zijn geleverd. De oude bedienschakelaars veren nog terug naar de 'middenstand' i.v.m. de EPL besturing, het nieuwe type heeft dat niet zodat de wisselaandrijvingen weer een continue spanning van 24 V= krijgen. De order voor deze andere bedienschakelaars werd al in februari 2021 geplaatst. 24-08-2021: Verwijderd in het railplan zijn de wissels 7 en 8 en toegevoegd is wissel 10. Tevens omnummering van wisselnummers zodat het overzicht weer opeenvolgend is. Wisselnummers #11 en #14 t/m #20 zijn vrije posities. Voor een vergroot pop-up beeld, zie wijzigingen in 2021 en klik op het railplan. ​ 21-08-2021: Aangekondigd is de bouw van (voorlopig) drie rijtuigen: M.B.S. AB 1, M.B.S. AB 7 en R.T.M. AB 1501. Voor meer details, zie 'Getrokken fabrieksrijtuigen ' en Tweede serie zelfbouw modellen ​ 21-08-2021: De grote overweg is verder compleet gemaakt met schrikhekjes van het oudste type (NS). De waarschuwingslichten knipperen permanent geel, de waarschuwingsborden voor een overweg moeten nog gemaakt worden, evenals de witte belijning op het wegdek. Zie hiervoor bij wijzigingen in 2021 ​ 07-08-2021: Wissel 14 en spoor 14 naar de kroetfabriek zijn aangesloten. In een kroetfabriek werden van appels appelstroop gemaakt, de Betuwsche Stoomtramweg Mij. had hiervoor een aftakking van enkele tientallen meters aangelegd ter hoogte van Fa. Verweyen in Haalderen. Spoor 14 is een aftakking in de doorgaande lijn. De laatste versie van het sporenplan is nu Ht v14.5 van 28-07-2021 ​ 07-08-2021: Een storing in het electrisch circuit van motorwagen M.B.S. D IV sluimerde al vanaf april dit jaar. Sindsdien stond deze motorwagen buiten dienst. Bij nader grondig onderzoek bleek een open soldering op de stuurprint de boosdoener. Vanaf 08-08-2021 is de D IV weer voor de normale dienst inzetbaar. ​ 20-07-2021: Opgeleverd is de nieuwe apparatuur-kast voor de aansturing en stroomverzorging van de buitenbaan. De 19-inch wandkast was een afdankertje van mijn werkgever, waarvoor dank. Zie ook het hoofdstuk over de besturing . ​ 11-07-2021: Het materieelbestand is aangevuld / gewijzigd met de volgende wagens: De Shell-ketelwagen heeft z'n oude chassis terug en heeft nu z'n definitieve gedaante; M.B.S. 702 onkruid ketelwagen Bakwagens M.B.S. 332, 337 en 341 zijn nu grijs gespoten en voorzien van de juiste opschriften. Platte wagens M.B.S. 381 en 382 zijn ontdaan van hun chassis en worden opgeslagen. Gesloten wagen R.T.M. 713 is in dienst voor melkvervoer en heeft een ivoorkleurige bak met lichtblauw ijzerwerk. Gesloten wagen B.S.M. 42 is in dienst voor achter de B.S.M. motorwagen en is grijs met zwart ijzerwerk. Gesloten wagens M.B.S. 275 en 277 zijn gereviseerd waarbij de 277 nu zwart ijzerwerk heeft. Voorts zijn alle 2-assers voorzien van een as-koppeling, waarbij beide assen nu met de boog meelopen. Zie ook 'De wijzigingen in 2021' en Getrokken fabrieks goederwagens ' ​ 07-05-2021: De verkeersmiddelen voor de grote overweg naast het seinhuis zijn in aanbouw. Hiervoor is een dubbel Andreas-kruis volgens de oude maatvoering van voor de oorlog toegepast, maar zonder belettering zoals de Nederlandse Spoorwegen heeft gekend. Verder is de aan de mast waaraan het Andreas-kruis is bevestigd, een algemeen geel/oranje waarschuwing knipperlicht toegevoegd. Schrikhekken links en rechts van de overweg zullen ook hieraan worden toegevoegd. Zie ook 'De wijzigingen in 2021' ​ 24-04-2021: Zaterdag 24 april is groot onderhoud uitgevoerd aan de trambaan richting onderdoorgang en de binnenbaan. Hierbij is alle oude (te grove) ballast verwijderd en vervangen door het juiste type ballast. Deze nieuwe ballast is optisch een grote verbetering. Tevens is in de tracébermen het onkruid verwijderd. Het gedeelte vanaf de onderdoorgang tot aan het schakelstation bij wissel 2 staat voor 1 mei a.s. op het programma (mits de weersomstandigheden dit toelaten). Nabij het seinhuis zijn de overwegplaten ingelijmd, de toeritten komen in mei aan de beurt. ​ 23-04-2021: Op de buitenbaan zijn de overwegen in het tuinpad (eindelijk) geëgaliseerd met beton. Verder is er weer ballast aangevoerd, zodat nu alle sporen hiervan kunnen worden voorzien. In de rubriek 'De wijzigingen in 2021' is een update opgenomen, beschrijvend de wijzigingen t/m 23 april 2021. ​ 08-04-2021: Op de buitenbaan is het elektrisch trambedrijf inmiddels opgeheven, waarbij alle bovenleiding en voorzieningen daarvoor zijn verwijderd. Ook is de buitenbaan drastisch gewijzigd, is er dubbelspoor aangelegd en zijn de keerlussen aangepast, zodat er een grote rijlengte is ontstaan. Hierover zal nog een artikel worden gewijd. ​ 11-03-2021: Op de buitenbaan is het elektrisch trambedrijf stil gelegd voor onbepaalde tijd, wegens de grote ombouw projecten. In de loop van 2021 zal worden bekeken of de elektrische tram nog terugkeert... ​ 07-03-2021: Toegevoegd is het bouwverslag van de R.T.M. M 1652 'Puttershoek' ​ 15-02-2021: Aankondiging: railplan 13.8 is definitief en ligt klaar voor uitvoering in voorjaar 2021 ​ 15-02-2021: Toegevoegd is de rubriek 'Wijzigingen in 2021 ' ​ 07-02-2021: Door bevroren wissels en sneeuwduinen is de dienstregeling tot nader order gestaakt. ​ 31-01-2021: Toegevoegd zijn diverse knoppen om makkelijker te kunnen navigeren op de site ​ 31-01-2021: Toegevoegd is de 404-fout pagina ​ 31-01-2021: Toegevoegd is de pagina Hoofdstukken voor navigatie op de site ​ 30-01-2021: Toegevoegd: in de rubriek Bouwverslagen, het bouwverslag van de M.B.S. AB 14 ​ 28-01-2021: Toegevoegd: in de rubriek Bouwverslagen, het bouwverslag van de M.B.S. EL 104 D III ​ 28-01-2021: Toegevoegd: de rubriek Bouwverslagen , het bouwverslag van de M.B.S. EL 103 D IV ​ 25-01-2021: Bereikbaar via e-mail maasbuurttuinspoor@gmail.com ​ 25-01-2021: Toegevoegd is de pagina over de besturing van de buitenbaan . ​

M.B.S. materieelstaat In deze materieelstaat komt alle materieel voor welke dienst doet of heeft gedaan. De volgorde is van indienststelling Mutatie datum 8 juli 2023 Voertuig Status Opmerking R.T.M. M 67 In dienst Eerste loc R.T.M. MABD 1602 'Reiger' verkocht R.T.M. Ouddorp museum R.T.M. M 1806 'Bergeend' In dienst M.B.S. EL 106 - AB 13 D I verkocht R.T.M. Ouddorp museum R.T.M. loc serie 51-58 verkocht R.T.M. Ouddorp museum N.B.M. 50 Buiten dienst Opgeslagen verkocht R.T.M. 638 R.T.M. Ouddorp museum M.B.S. 331 verkocht R.T.M. Ouddorp museum verkocht N.T.M. 102 R.T.M. Ouddorp museum M.B.S. EL 102 D V M.B.S. 220 G.T.N. 32 M.B.S. 48 R.T.M. M 1652 'Puttershoek' M.B.S. EL 104 - AB 14 B.S.M. 10 M.B.S. 45 'Venlo' Zillertal 2 R.T.M. PD 299 R.T.M. 296 M.B.S. 49 G.T.N. 9 - G.T.N. 107 B.S.M. motorrijtuig O.E.G. 4141 M.B.S. 706 M.B.S. 401 M.B.S. 402 M.B.S. 404 M.B.S. 406 Rh.B. As 1161 Rh.B. B 2224 M.B.S. EL 101 M.B.S. AB 1 M.B.S. AB 7 M.B.S. 275 M.B.S. 276 M.B.S. 277 M.B.S. 278 M.B.S. 332 M.B.S. 337 M.B.S. 342 M.B.S. 701 M.B.S. 702 M.B.S. B 27 M.B.S. B 28 In dienst Gesloopt Frame naar M.B.S. 701 (reinigingswagen) In aanbouw Opgeslagen In dienst In dienst In dienst verkocht In aanbouw Gesloopt Aandrijving naar R.T.M. M 1652 'Puttershoek' In dienst In dienst Reserve Gesloopt In herstelling sinds 28-07-2023 Gesloopt en hergebruikt voor M.B.S. B 28 verkocht In dienst In dienst Gesloopt Frame in delen naar M.B.S. 402 en 404, restdelen naar 702 In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In dienst In aanbouw Reinigingswagen In aanbouw Schamelwagen i.c.m. M.B.S. 703 (kort frame) In aanbouw ex R.T.M. B 1526 In aanbouw rijtuig ontstaan uit twee stadstramwagens.

DE RIJTUIGEN (OMBOUW) Het getrokken reizigersmaterieel van fabrikant L.G.B. is in het voorjaar van 2023 in hoofdzaak vervangen door de M.B.S. AB 1 en AB 7. Dit zelfbouw reizigersmaterieel is nauwkeuriger op schaal en past zeer goed bij het al dienst doende zelfbouw-materieel. Het bouwen van bijbehorende rijtuigen staat al heel lang op de agenda, maar zal nu makkelijker gaan met de toegepaste materialen en bouwwijze. Het lag in de bedoeling om een aantal R.T.M. rijtuigen toe te voegen, van deze opvatting is de directie teruggekomen omdat de R.T.M. geen hoofdaandeel meer heeft bij de M.B.S. Zeker nu de bouw van het tweede tramstel M.B.S. EL 105 - AB 12 D II is aangekondigd (25 maart 2023). Rijtuig M.B.S. B 27 krijgt de voorlaatste gedaante met open balkons terug maar met een nieuwe grijs-blauwe kleurstelling, tevens wordt M.B.S. B 28 toegevoegd, zodat het aantal rijtuigen toeneemt met twee stuks. M.B.S. B 27 Eén van de eerste aangeschafte rijtuigen is de M.B.S. B 27 van het Metallurgique-type. Geïmporteerd uit Duitsland en samengesteld uit twee aangepaste L.G.B. Toytrain wagens met aan een zijde een open balkon. Van deze rijtuigjes is de blinde zijde weggenomen en de twee helften tegen elkaar gelijmd en op een verlengd frame met draaistellen gemonteerd. In die hoedanigheid heeft het als schaftwagen dienst gedaan, tot er een derde Toytrain wagen met 2 ramen als sectie tussen de beide kopeinden werd gelijmd. Op deze wijze ontstond een rijtuigbak bestaande uit drie delen. Het rijtuig telt dan 8 ramen en de open balkons werden later gesloten uitgevoerd, zodat er een volwaardig rijtuig ontstond. Het dan als R.T.M. B 1526 genummerde rijtuig had nog geen binnenverlichting, maar was hierop wel voorbereid. Op de grote foto de R.T.M. B 1526 als eindresultaat, als inzet de drie gedaanten van de voorgaande stadia van dit rijtuig. Omdat de R.T.M. geen hoofdaandeel meer heeft bij de M.B.S., werd dit rijtuig uit de dienst genomen op 8 juli 2023. Het rijtuig is volledig gereviseerd naar de toestand met open balkons, waarna het de grijs-blauwe kleurstelling krijgt. Het nieuwe nummer is M.B.S. B 27, een rijtuig met 58 zitplaatsen. M.B.S. B 28 M.B.S. B 28 is een rijtuig dat is samengesteld uit twee stadstramwagens (ex-G.T.N. emw 9 - ahr 107) van het Herbrand-type. De G.T.N. emw 9 - ahr 107 stond al langere tijd buiten dienst en even lagen er plannen op de tekentafel voor een ombouw naar een Arnhemse motorwagen. Deze liepen op niets uit, het tramstel bleef buiten dienst. Om het chronisch tekort aan rijtuigen bij de M.B.S. in te perken, is dit stel zodanig verbouwd dat er één samengesteld rijtuig ontstond. Van beide wagens werd aan één zijde het balkon weggenomen waarna beide helften aaneen werden gemonteerd. De behuizing voor de motortruck en looptruck werden verwijderd, waarna twee Herbrand-draaistellen onder het rijtuig werden geplaatst. Verder werden er ballastgewichten aangebracht en het dak van de voormalige motorwagen werd leeggemaakt, zodat er één lichtkap overbleef. Dit rijtuig heeft een grijs-blauwe kleur kleurstelling en parknummer M.B.S. B 28. Het biedt plaats aan 32 passagiers op langsbanken. M.B.S. A 29 (ex Rh.B. As 1161) M.B.S. A 29 is een salonrijtuig dat overgenomen is van de Rhätische Bahn in Zwitserland. Het had daar nummer Rh.B. As 1161. Dit rijtuig heeft ook tijdelijk parknummer R.T.M. A 1301 gehad en heeft als zodanig maar kort dienst gedaan. Omdat rijtuig M.B.S AB 1 in dienst kwam, heeft dit rijtuig sindsdien te koop gestaan. Na lang beraad op directie niveau is besloten dit rijtuig te behouden en in de normale tramdienst in te zetten. Het is hiervoor wel ontdaan van de luxe salon-attributen zoals de schemerlampjes op de tafeltjes. Het rijtuig heeft nog steeds de originele Rh.B. kleurstelling, maar de opschriften zijn verwijderd. Als de M.B.S. aanpassing wordt doorgevoerd naar een andere kleur, verdwijnen ook de vouwbalgen voor doorloop. Het parknummer bij de M.B.S. is A 29 Het tweede (salon) rijtuig is een standaard L.G.B. rijtuig (33521) ex- Rhäthische Bahn As 1161 en deed gewijzigd dienst. Dit rijtuig is fictief overgenomen en heeft het nummer R.T.M. A 1301 gekregen. Het is vervangen door de M.B.S. AB 1 en zal 2e-hands worden verkocht. M.B.S. B 30 (ex Rh.B. B 2224) M.B.S. B 30 is een 2e-klasse rijtuig dat overgenomen is van de Rhätische Bahn in Zwitserland. Het had daar nummer Rh.B. B 2224. Dit rijtuig heeft ook tijdelijk parknummer R.T.M. A 1306 gehad en heeft als zodanig maar kort dienst gedaan. Omdat rijtuig M.B.S AB 7 in dienst kwam, heeft dit rijtuig sindsdien te koop gestaan. Na lang beraad op directie niveau is besloten dit rijtuig te behouden en in de normale tramdienst in te zetten. Het rijtuig heeft nog steeds de originele Rh.B. kleurstelling, maar de opschriften zijn deels verwijderd. Als de M.B.S. aanpassing wordt doorgevoerd naar een andere kleur, verdwijnen ook de vouwbalgen voor doorloop. Het parknummer bij de M.B.S. is B 30 Het derde rijtuig is ook een standaard L.G.B. rijtuig (32522) ex-Rhäthische Bahn B 2224 en doet gewijzigd dienst. Dit rijtuig is fictief overgenomen, heeft het nummer R.T.M. B 1306 gekregen en is vervangen door de M.B.S. AB 7. Dit rijtuig zal ook 2e-hands worden verkocht.

M.B.S. diesel-elektrische tramstellen D I, D II en D III met houtgas tractie in oorlogstijd 1941 - 1944 De laatste exploitatie dag 17 september 1944 De periode 1940 - 1945, ofwel de laatste vijf jaren dienst uitvoering tussen Nijmegen, Gennep en Venlo, waren voor de M.B.S. zwaar. Mede doordat de lijn volledig tussen de Maas (westelijk) en de Duitse grens (oostelijk) lag, werd na juni 1944 met de luchtlandingen van het plan Market Garden, de situatie steeds moeilijker om tot een goede dienstregeling te komen. Met de start van de bevrijding van Nijmegen op 17 september 1944 stond tramstel D I EL 106 - AB 13 op het stationsplein van Nijmegen, D II El 105 stond voor revisie in Gennep en stuurstandrijtuig AB 12 was op 19 juni 1944 in Malden noord verongelukt en D III EL 104 - AB 14 stond eveneens in Gennep`. De aanschaf en inbouw van Imbert houtgasgeneratoren vanaf 1941 Terug naar 1940, nadat de Duitsers Nederland hadden bezet. Het dagelijks leven ging gewoon z'n gangetje, veel dingen bleven zoals ze waren vóór mei 1940, echter werden veel overheidszaken door de Duitsers overgenomen. Dit betekende voor veel particulieren, maar zeker ook voor het bedrijfsleven, dat brandstoffen zoals benzine, dieselolie, petroleum, etc. niet of nauwelijks meer verkrijgbaar waren. Dus moesten er alternatieven komen, zoals het rijden op antrachietgas, houtgas of turfgas. Voor de M.B.S. waren houtgasgeneratoren het beste gebleken, ze werden met wisselende successen al toegepast op de autobussen. Ook voor de trams werden houtgasgeneratoren aangeschaft, waarbij Imbert als leverancier werd gekozen. In 1941 werd als eerste tramstel EL 106 - AB 13 D I omgebouwd met een Imbert installatie in de werkplaats in Gennep op aanwijzingen van het bedrijf Imbert. In 1942 volgde tramstel EL 105 - AB 12 D II en in 1943 tramstel EL 104 - AB 14 D III. Hiervoor werden de dieselmotoren aangepast, waarbij de inspuitinrichting werd weggenomen, een dikkere koperen plaat tussen cilinderblok en kleppenkop werd geplaatst voor lagere compressie, een carburateur op het inlaatspruitstuk werd gezet en een compleet ontstekingsmechanisme met bougies op de plaats van de inspuitventielen. Voor het vergassen van de klosjes droog hout werd een hoge dubbelwandige bunker in de bagageruimte geplaatst met een inhoud van 1,6 m3 (de grootste die op dat moment in Nederland werden geïnstalleerd door Imbert). De vulopening was bereikbaar via een klein smal laddertje dat opzij van de motorwagen was gemonteerd, niet bepaald zonder risico met een mand met houtklosjes op je schouder... Ook de gaskoelers bevonden zich op het dak van de motorwagen, de voorreinigers hingen onder de motorwagen, tussen de draaistellen, voor betere bereikbaarheid tijdens het reinigen van de teerfilters, een smerige klus.. Naast de bunker tussen de vele gasbuizen, hing er ook een cycloonvanger

M.B.S. AB 1 Het zevende model is de M.B.S. AB 1, waarbij, net als de AB 7 en AB 14, onder andere de Allan statie afbeelding uit 1913 van de AB 1 en de originele tekeningen als voorbeeld dienden. Dit zelfbouw rijtuig heeft het standaard LGB fabrieksrijtuig R.T.M 1301 vervangen. De bouw is op 17 september 2021 gestart en op 10 april 2023 afgerond. Door enkele tussentijdse projecten en de verhuizing van de werkplaats, werd de afbouw ervan planmatig opgeschoven en op 5 maart 2023 hervat. M.B.S. AB 1 is sinds 10 april 2023 in dienst. M.B.S. AB 7 Het achtste model is de M.B.S. AB 7, waarbij, net als de AB 1 en AB 14, onder andere de Allan statie afbeelding uit 1913 van de AB 1 en de originele tekeningen als voorbeeld dienden. Dit zelfbouw rijtuig heeft het standaard LGB fabrieksrijtuig R.T.M 1306 vervangen. De bouw is op 17 september 2021 gestart en op 15 april 2023 afgerond. Door enkele tussentijdse projecten en de verhuizing van de werkplaats, werd de afbouw ervan planmatig opgeschoven en op 5 maart 2023 hervat. M.B.S. AB 7 is sinds 14 april 2023 in dienst. Bouwverslag van M.B.S. AB 1 en AB 7 De bouw van Maas Buurt Spoorweg mij. rijtuigen AB 1 en AB 7 werd op 17 september 2021 gestart en is op 14 april 2023 afgerond Voor deze twee rijtuigen lagen nog profielen voor beide frames op voorraad. De beide rijtuigen zijn een mooie aanvulling op tramstel D III en het andere tram materieel. Een voorbeeld hiervan is de onderstaande afbeelding, waarbij de D III met twee extra rijtuigen op 1 juli 1940 onderweg is van Nijmegen naar Gennep, ter hoogte van het Molenaarshuis en kort voor de halte in Molenhoek (dit pand bestaat nog steeds en de tramhalte is nu bushalte) foto: W.D.J. Cramer (archief N.V.B.S.) ​ Na de opgedane ervaring met de bouw van de AB 14, werd voortvarend begonnen met de AB 1 en AB 7. Veel kleine foutjes werden meteen anders uitgevoerd, waaronder het afschuinen van de teakschroten, het volledig doorleggen van de daken tot op de ronde hoeken, het separaat aansluiten van de stroom afnemende assen. Sinds begin april 2023 is de bouw van een vierde rijtuig, de AB 12, goedgekeurd. Hiervan wordt een separaat bouwverslag geschreven, evenals voor de bijbehorende motorwagen EL 105. Deze twee voertuigen zullen samen het tweede tramstel D II gaan vormen. ​ ​ Een kopie van de originele Allan werktekening van M.B.S. AB 1 - AB 10 is gebruikt voor de bouw van beide rijtuigen en waar nodig in maatvoering aangepast, de rijtuigen AB 1 - 10 waren in werkelijkheid 20 cm korter (in model is dit 8,9 mm), in model zullen de AB 1 en de AB 7 gelijk zijn aan de AB 14. ​ 17 september 2021, ​ De beide frames van de M.B.S. rijtuigen, hier al gedefinieerd als AB 1 en AB 7, zijn op lengte gemaakt voor constructie. Het bouwen van beide rijtuigen zal tegelijkertijd en op dezelfde wijze gebeuren als de bouw van de AB 14. Van de AB 7 zal een van de twee lange profielen uit twee aan elkaar gelaste delen bestaan, dit maakt voor het rijtuig zelf, de stijfheid van het frame en het eindresultaat niets uit en zal niet zichtbaar zijn. ​ ​ 18 september 2021 Het tweede frame deel van de AB 7 is aan elkaar gelast. Twee van deze gelijke framedelen vormen dan samen weer het frame. ​ De beide gelijke framedelen Beide framedelen zijn samengesteld tot één frame, in dit geval dat van de AB 7. Voor de AB 1 is uiteraard dezelfde procedure toegepast. Links in het midden van het frame is het koppelstuk van de twee stukken profiel te zien. Op het dak van de AB 14 liggen de frame profielen klaar voor de AB 1... 19 september 2021 De frames van de AB 1 (links), de AB 7 (midden) en de voltooide AB 14 (rechts) naast elkaar in de werkplaats. De AB 1 en AB 7 staan op hun (nog niet aangepaste) draaistellen met tijdelijke assen. Net als bij standaard L.G.B. rijtuigen, hebben deze rijtuigen de koppelingen aan de draaistellen gemonteerd, niet aan het frame. Bij de AB 14 zijn de koppelingen wel aan de wagenbak gefixeerd, maar dit heeft tot op heden nog geen problemen opgeleverd. Dan blijft de regel dat de minimale boogstraal van het spoor één meter (r=1000mm) moet zijn, dit is een bewuste keuze geweest. Bogen kleiner dan dit zullen onherroepelijk ontsporingen tot gevolg hebben. Beide rijtuigen krijgen t.z.t. ook gelagerde assen met stroomafname. De volgende stap is het aanbrengen van het stoot- en trekwerk, de lichtgasreservoirs, de extra gewichten, de opstaptreden, de vele framesteunen van de bakken en de frame ondersteuningen. Hiervoor zijn de benodigde onderdelen besteld en het wachten is nu op de levering ervan... ​ 22 september 2021 ​ Van beide frames zijn de gewichten (+/- 300 gram elk) gefixeerd om de goede loopeigenschappen te waarborgen. Omdat de rijtuigen een houten opbouw krijgen, is het eigen gewicht niet toereikend. Ook zijn de draaistelkommen en de taatsen aangebracht en de gelagerde assen besteld. Eén set gelagerde assen, benodigd voor één enkel draaistel, kost €44,90... Voor twee rijtuigen is dit dus 4x, maar dan zijn de loopeigenschappen meer dan uitstekend. De draaistellen zijn inmiddels aangepast (de bussen voor de stroomafname stiften zijn verwijderd) en de koppelingen zijn aangebracht. 16 oktober 2021 De beide frames in een volgend stadium, waarbij het frame van de AB 7 nu alle kleine details gesoldeerd heeft. Voor de AB 1 zal dat vandaag gebeuren, waarna de volgende stap het aanbrengen van de vloerplaten volgt. Voortijds zullen beide frames eerst zwart geschilderd worden. Deze nieuwe methode pas ik voor het eerst toe, zodat het houtwerk van de bakken geen zwarte verfvegen krijgt, wat nadien moeilijk te verwijderen is. Ook hebben beide rijtuigen hun definitieve gelagerde assen, zoals eerder aangegeven. Per draaistel krijgt elke as een connector die weer op een print wordt gekoppeld, zodat voor onderhoud niets los gesoldeerd hoeft te worden. De bufferplaten worden binnen afzienbare tijd gemonteerd, maar voor het schilderen (de bufferhulzen zijn nog niet op maat gemaakt). ​ 17 oktober 2021 M.B.S. AB 7 is met de montage van de opstaptreden en framesteunen als eerste gereed voor verdere afbouw. Op de lichtgastank en de bufferplaten na (deze zijn in bestelling) kan begonnen worden met de bovenbouw. De M.B.S. AB 1 volgt spoedig... Achter de AB 7 staat de EL 104. ​ 21 oktober 2021 Detailfoto van de electrische installatie onder de wagenvloer van de M.B.S. AB 1. De printplaat bevat eigenlijk alleen maar doorverbindingen en twee connectors (links aan de printplaat), waaraan beide stroomafnemende assen worden aangesloten. Blauw is Rail +, Grijs Rail -, Rood verlichting + en Zwart verlichting -. Voor dit principe is gekozen om het onderhoud te vereenvoudigen, beide rijtuigen zijn gelijk hierin. ​ ​ 21 oktober 2021 M.B.S. AB 1 ligt ondersteboven en de M.B.S. AB 7 staat erachter, gereed voor de bovenbouw. Beide frames zijn al zwart geschilderd. Achter de AB 7 staat nog de EL 104. ​ 24 oktober 2021 Uittekenen en uitsnijden van de (binnen)zijwanden en tussenschotten van de AB 1. Aan de zes tussenschotten worden nog de buitenste twee eindschotten toegevoegd in teak. Deze eindschotten zijn zichtbaar op de balcons. Alle tussen schuifdeuren zullen gesloten worden uitgevoerd, het is zinloos om deze beweegbaar te maken, zeker als het dak permanent zal worden verlijmd met de wagenbak. Ook de balcon schuifdeuren naar buiten zullen worden gefixeerd. ​ 30 oktober 2021 Van de AB 1 zijn reeds de wanden gemonteerd, ernaast de nog lege AB 7. De constructie is gelijk aan de AB 14 (schuin erachter), waarbij duidelijk deze wijze van bouwen zichtbaar is. Eerst de binnenwanden en tussenschotten, dan tegen de binnenwanden de ruitplaten (dit geeft de bak de stevigheid) en als laatste de teakhouten buitenzijde (sandwich-principe). Van de AB 7 liggen deze binnenwanden en ruitplaten al klaar, de tussenschotten moeten nog gesneden worden. De deze week geleverde nazending van een eerdere order voor profielen, gaf de gelegenheid om ook de bufferplaten op beide rijtuigen te monteren. De benodigde geprofileerde houten platen voor de bankjes is ook geleverd, zodat ook deze kunnen worden gemaakt. Voor de AB 14 is één extra dubbel bankje gemaakt, deze komt in een van beide rijtuigen (deze ligt met orderformulier op het dak van de EL 104). ​ 21 januari 2022 Na de voltooiing van B.S.M. 10 pakken we de draad op voor deze twee M.B.S. rijtuigen. Van de AB 1 was de opbouw 2 mm te hoog, dus kon alles weer van het chassis gedemonteerd worden, om deze aanpassing door te voeren. Tijdens deze demontage verloor het chassis alle opstaptreden, deze zullen opnieuw moeten worden vervaardigd en aangebracht worden. Nu de werkplaats de beschikking heeft over betere bewerkingsmachines, zal het bouwproces ook iets sneller verlopen. ​ 30 april 2022 Door de verhuizing is al het werk aan beide rijtuigen stil komen te liggen. Nu de werkplaats weer is opgebouwd en ingericht kan het werk worden hervat. Eerst zullen van de AB 7 de opstaptreden moeten worden vervangen, daar deze zijn gesneuveld met het verlagen in hoogte van de opbouw. ​ ​ 4 maart 2023 Na ruim 11 maanden heeft de werkplaats de werkzaamheden aan de AB 1 en AB 7 hervat. Beide rijtuigen hebben voorrang gekregen op elk ander werk of project. ​ 6 maart 2023 Van de AB 7 zijn de tussenwanden met schuifdeuren geplaatst, de kopwanden volgen spoedig, evenals de zijwanden. Hierna kan worden begonnen met de buitenbekleding van teak. ​ 8 maart 2023 De zijwand van de AB 1 wordt bekleedt met de verticale schroten, elk 47x5x1mm in afmeting. De andere zijde is inmiddels gereed. Bovenlangs de afwerkingslat van 1,5mm dik die over de gehele lengte de overgang afdekt tussen de raampartij en het dak. ​ 8 maart 2023 Aan de andere zijde zit de overgangslat tussen raampartij en dak tussen de lijmklemmen. De AB 1 is nu zover gevorderd, dat de balcons gebouwd kunnen worden. Maar eerst moet de AB 7 worden voorzien van deze verticale schroten.... ​ 9 maart 2023 Detail opname van de zijwand van de AB 7 waarbij goed zichtbaar de doorzichtige lexaanplaat als dragend deel de wagenbak vorm geeft. De verticale schroten aan de buitenzijde en het triplex aan de binnenzijde dienen alleen ter decoratie. Deze constructie voldoet prima en geeft op deze wijze de mogelijkheid juist dat type rijtuigen te bouwen, dat meestal door de complexe bouwwijze, links gelaten wordt. Ook de Metallurgique-rijtuigen van bijvoorbeeld de R.T.M. kunnen prima op deze wijze gebouwd worden. ​ 12 maart 2023 'n Saaie regenachtige zondagmiddag is prima te benutten voor het nodige zaagwerk om de vele zitplaatsen te maken voor de AB 1 en AB 7. ​ 12 maart 2023 Van rijtuig AB 7 zijn deels al de banken geplaatst in de 2e klasse, de rest ligt klaar. Hierna ondergaat de AB 1 dezelfde procedure. ​ 14 maart 2023 Beide rijtuigen hebben nu hun interieur gekregen. De vloer van het 2e-klasse compartiment van de AB 1 is iets groener dan van de AB 7. De volgende stap is de bouw van 4 balcons. Links de AB 1, rechts de AB 7. ​ 16 maart 2023 De opbouw van één der balcons van de AB 1. Het prominent zichtbare blok hout boven de deuropening is de overbrugging van de schuifdeur naar de dakrand. Het vaste deel naast de schuifdeur is al verlijmd, de schuifdeur zelf staat onbewerkt tegen de tussendeur naar het 2e klasse compartiment. ​ 19 maart 2023 M.B.S. rijtuig AB 1 heeft inmiddels één dicht balcon. Om een indruk te krijgen van de rijtuignummers, is het nummer reeds aangebracht. Deze letters zijn met de hand geschilderd, omdat de printer geen witte letters afdrukt (helaas). Omdat de nummering definitief is, wordt het nummer rechtstreeks op het kale hout geschilderd. Bij het aflakken zal het onder de blanke lak beschermd zijn. ​ Wat de blanke lak voor invloed heeft op blank teakhout, is hier goed te zien 19 maart 2023 Er moet nog genoeg aan het rijtuig gebeuren, maar om het hout te beschermen tegen verkleuring door vette vingerafdrukken en beschadigingen is het alvast in de eerste laklaag gezet. Ook zijn aan beide zijden de maatschappijnaamborden aangebracht, verlijmd op het blanke hout. ​ 22 maart 2023 De AB 1 nog zonder dak en in de eerste laklaag is tijdelijk tussen ander M.B.S. materieel gezet, teneinde ruimte te maken in de werkplaats voor de verdere afbouw van de AB 7. Tot het moment dat de AB 7 net zover is als de AB 1 op de foto, worden van beide rijtuigen de daken geplaatst waarna de tweede laklaag erop gaat. Als dat is voltooid volgt de oplevering... ​ 26 maart 2023 Van rijtuig AB 7 wordt de laatste balcondeur aangebracht, waarna het werken met teakhout is voltooid. Hierna volgt het aanbrengen van de remleiding met afsluiter en de stoomverwarmingsleiding met afsluiter aan de zijde van de 1e klasse (links op de bovenstaande foto). Daarna worden de klasse-aanduidingen en de rijtuignummers aangebracht, gevolgd door het in de 1e vernislaag zetten van het teakhout. 27 maart 2023 Beide rijtuigen zijn nu zover gereed dat het dak erop kan. Beide staan in de 1e laklaag en alle beslag is aangebracht, maar moet nog wel zwart geschilderd worden. De zwarte verf hiervoor staat in bestelling. Als de daken afgewerkt en de zwarte verf is aangebracht, krijgen beide rijtuigen de 2e eindlaklaag en kunnen ze opgeleverd worden. ​ 28 maart 2023 ​ Het op maat maken van de dakplaat van AB 7 ​ 28 maart 2023 Dezelfde dakplaat, nu geklemd tussen twee metalen strips om de kromming van de daklijn te verkrijgen. Het belangrijkste in deze fase is het regelmatig natmaken van de bovenkant van de dakplaat. De kromming is iets meer dan nodig is voor het rijtuig, maar hout is een natuurproduct en zal altijd iets willen terugveren naar de oorspronkelijke vorm. Na 'n paar uur regelmatig natmaken volgt een nacht van drogen. Dan wordt opnieuw het hout nat gemaakt, waarna het met een warme föhn snel wordt gedroogd, zodat het hout de vorm wat meer vasthoudt. ​ 28 maart 2023 Een serie afbeeldingen van het pas maken en vormen van de dakplaat op de rijtuigen. Bovenstaande afbeelding is het pas maken van de dakplaat, waarbij er iets overstek is gehouden, bij de AB 14 is dit niet gebeurd. De overstek wordt uiteindelijk weer verwijderd, zodat de zijwand naadloos overgaat in het dak. Voor de ondersteuning en bevestiging van de lichtkap steken de tussenwanden door de dakplaat heen, het vormt zo een zeer stevig geheel. ​ Na het verlijmen en 'n nacht uitharden van de lijm zijn rijtuig en dakplaat gevormd tot een geheel. De aflopende delen boven de balcons zijn nadien verlijmd, waarna de gehele plaat rondom wordt aangepast aan de vorm van het rijtuig. Tijdens het uitharden van de verlijmingen op de AB 7, wordt de dakplaat voor de AB 1 gekromd met water tussen twee strips. Daarop volgt een herhaling van het voorgaande, maar dan zijn we weer 24 uur verder... 30 maart 2023 Rijtuig AB 1 heeft een cruciale wijziging gehad in de vorm van togen voor de zijwand versteviging. Voor deze update zal het reeds bevestigde dak van de AB 7 los moeten worden genomen en opnieuw moet worden vervaardigd. In werkelijkheid hadden de rijtuigen deze versteviging niet. Bij de AB 7 was al een soort van versteviging gemaakt, echter zonder bevredigend resultaat. Naast de AB 1 ligt de inmiddels gekromde dakplaat klaar voor verwerking. 30 maart 2023 Van de AB 7 is het eerste dak zonder noemenswaardige beschadigingen weer verwijderd om de extra dwarsspanten te kunnen aanbrengen zoals dit ook bij de AB 1 is gebeurd. Ook voor de lichtkap is dit beter, daar deze support heeft aan deze spanten. ​ 30 maart 2023 Het verlijmen van het dakdeel boven het 1e klasse balcon, aan de andere zijde is dit net gedaan, gezien de klemmen en lijmtangen. De dak uitsparing lijkt wat vreemd, maar dit is het minimale wat eruit moest om een mooie en stevige afwerking te krijgen. ​ 4 april 2023 Beide rijtuigen staan klaar om de lichtkappen op de daken te plaatsen, nadat de verlichting werd aangebracht. Het concept voor de verlichting is gelijk aan dat van de AB 14, zes LED's verdeeld over de compartimenten, gebufferd met een elco van 470 µF. Voor de lichtkappen moeten vier stuks zijwanden gesneden worden uit triplex 1mm plaat, plus vier gelijke stroken van lexaan voor het glas. Ook dit is een zeer bewerkelijke klus, maar het resultaat is er dan ook naar. Gezien voorraad in een magazijn feitelijk dood kapitaal is, wacht de werkplaats weer op de bestelde onderdelen. In dit geval de figuurzaag (deze was nog niet aanwezig), de eerder aangevraagde zwarte verf voor de chassisdelen en nog wat andere zaken. Wanneer deze fase is afgerond, komt de laatste stap; de strook dak boven op de lichtkappen. Deze bestaat uit drie delen, twee stroken links en rechts met midden over de brede strook. Op bovenstaande foto liggen links naast de AB 1 de vier gezaagde stroken waaruit 32 kleine raampjes gezaagd moeten worden... ​ 8 april 2023 ​ Links de AB 7 en rechts de AB 1, met ertussen de dakplaat voor de AB die gekromd wordt. Beide rijtuigen hebben de bovenlichten, de laatste fase is de midden dakplaat. 9 april 2023 ​ De AB 1 is, op wat kleine details en schilderwerk na, gereed en heeft eindelijk z'n dak er volledig op zitten. Deze laatste fase is nogal bewerkelijk, omdat hier aardig wat buigwerk in zit en je tevens de rechte daklijn in de gaten moet houden. Eenmaal gelijmd en uitgehard zijn er geen wijzigingen meer mogelijk. 10 april 2023 ​ Rijtuig M.B.S. AB 1 is opgeleverd en gereed voor indienstname. De AB 1 is na de AB 14 het tweede zelf gebouwde rijtuig uit de M.B.S. werkplaats, het derde (AB 7) staat te wachten op het afmonteren van het dak ​ ​ 14 april 2023 ​ Rijtuig M.B.S. AB 7 is opgeleverd en gereed voor indienstname. De AB 7 is na de AB 14 en de AB 1 het derde zelf gebouwde rijtuig uit de M.B.S. werkplaats. Met de oplevering van M.B.S. AB 1 en M.B.S. AB 7 is na bijna 19 maanden dit project afgerond. Het waren niet de meest makkelijke rijtuigen om te bouwen, mede door de lichtkap op de daken, maar het resultaat is er dan ook naar. De ervaring welke werd opgedaan met de bouw van de M.B.S. AB 14, is zichtbaar toegepast. Zichtbaar in een rechtere daklijn, versteviging (dak en zijwand ondersteuning), koppelingen aan de draaistellen en gefixeerde deuren, alleen de deuren op het stuurstand balcon van de AB 14 kunnen open. Het hiernavolgend project, M.B.S. tramstel D II, zal de EL 105 als motorwagen en de AB 12 als stuurstand rijtuig worden gebouwd. Deze AB 12 zal (voorlopig) het laatste M.B.S. rijtuig zijn, wat door de M.B.S. werkplaats wordt gebouwd en de EL 105 als laatste motorwagen. Het is na voltooiing mogelijk om de AB 14 en de AB 12 als stuurstand rijtuigen te kunnen uitwisselen, al werd dit in werkelijkheid niet gedaan, de EL 105 heeft nooit met de AB 14 gereden en de EL 104 niet met de AB 12. Anders dan de andere Allan-rijtuigen, wordt de AB 12 als enige met ventilatie ruitjes uitgerust. Meer uitleg hierover in de bouwverslagen van de D II.

Maas Buurt Spoor is een hobby van in schaal IIm (1 : 22½) gebouwde trammodellen op 45mm spoor naar historisch Nederlands voorbeeld aanleg, onderhoud en ontwerp van eigen tuinbaan herstel, modificatie, onderhoud en eigenbouw van IIm (tram) modellen bouw, verbouw, ombouw, herstel en onderhoud van/aan niet-eigen IIm-materieel in opdracht mogelijk na overleg voor meer informatie of vragen, stuur Uw bericht naar maasbuurttuinspoor@gmail.com of stel Uw vraag via de chat

DE STANDAARD GOEDERENWAGENS (ombouw) R.T.M. PD 299 ​ De R.T.M. PD 299 was oorspronkelijk een gesloten goederenwagen met bordes. Deze Chinese kopie is nagenoeg gelijk aan L.G.B. 43811 en is oorspronkelijk een Rhätische Bahn goederenwagen. In 2019 heb ik hiervan 3 wagens aangeschaft met verbouwingsdoeleinden. Twee wagens zijn inmiddels verbouwd en samengesteld tot R.T.M. 296 en deze derde wagen is verbouwd tot koerswagen R.T.M. PD 299. De onderstel was al ingekort waarbij het bordes werd verwijderd en de bak is overgeschilderd in een houtkleur. R.T.M. 296 ​ Deze R.T.M. 296 stukgoedwagen ontstond door het samenvoegen van twee Newqida goederenwagens (Chinese kopieën van L.G.B. 43811) die enigszins zijn ingekort en aangepast, zoals de versmalde tweede schuifdeur, andere draaistellen open gaasroosters. De wagen is in januari 2021 in dienst gesteld. O.E.G. 4141 ​ ​ Voor het vervoer van ballast werd de O.E.G. 4141 aangekocht. De ballastwagen 4141 van de Oberrheinische Eisenbahn Gesellschaft dient voor het verdelen van ballast tussen het spoor en reed normaliter in de werktram. Deze wagen is nog geheel origineel als L.G.B. 41410 en zal worden aangepast naar M.B.S. richtlijnen, waarna het M.B.S. nummer 711 krijgt in de serie 711-715. M.B.S. 706 ​ ​ Tankwagen M.B.S. 706 uit de serie 701-710 is herbouwd door het vrijkomen van het oude frame van de afgevoerde M.B.S. 282, dit frame zat oorspronkelijk ook onder deze tankwagen. Deze tankwagen is in gebruik als wagen voor dieselolie. M.B.S. 402 ​ M.B.S. 402 uit de serie 401-404 is een rongenwagen uit een set van 2 (L.G.B. 45690) De beide bordessen zijn verwijderd en de wagen is uitgerust met geleiderails voor transport van motortrucks, draaistellen en wielassen. Het frame van de 402 is verlengd conform de M.B.S. 406 (ex 281 en 282) met gebruikmaking van de onderdelen van M.B.S. 401. M.B .S . 404 ​ M.B.S. 404 uit de serie 401-404 is een rongenwagen uit een set van 2 (L.G.B. 45690) De beide bordessen zijn verwijderd. Het frame van de 404 is verlengd conform de M.B.S. 406 (ex 281 en 282) met gebruikmaking van de onderdelen van M.B.S. 401. M.B .S . 406 ​ M.B.S. 406 uit de serie 405-413 is een open bakwagen, samengesteld uit de oude 281 en 282. Hierbij is het oude gedeelde frame van bakwagen 281 aan beide einden gemonteerd en is een nieuw framedeel tussengevoegd. Deze nieuwe 4-asser met vaste schotten kreeg twee zgn. Metallurgique draaistellen die in opslag lagen. M.B .S . 275 ​ M.B.S. 275 is een gesloten wagen (L.G.B. 4035). Als tweede wagen gereviseerd op 13-07-2021. M.B.S. 276 ​ M.B.S. 276 is een gesloten wagen (L.G.B. 4035). Dit was de voormalige B.S.M. 42. In dienst gesteld per 01-07-2021, gewijzigd per 06-03-2023 (administratieve redenen). M.B .S . 277 ​ M.B.S. 277 is een gesloten wagen (L.G.B. 4035). Als eerste wagen gereviseerd waarbij het ijzerwerk zwart is gemaakt op 13-07-2021. M.B.S. 278 ​ M.B.S. 278 is een gesloten wagen (L.G.B. 4035). In dienst per 11-07-2021. Dit was voorheen de R.T.M. 713, een wagen specifiek voor zuivelvervoer. M.B .S . 332 ​ M.B.S. 332 is een standaard open bakwagen (L.G.B. 40210) waarvan de bak nieuw is aangeschaft en het frame van de M.B.S. 281 is hergebruikt. M.B .S . 337 M.B.S. 337 is een standaard open bakwagen (L.G.B. 40210) waarvan de bak nieuw is aangeschaft en het frame van de M.B.S. 282 is hergebruikt. M.B .S . 341 ​ M.B.S. 341 is een standaard open bakwagen (L.G.B. 40210) waarvan de bak 2e-hands is aangeschaft en het frame van de ESSO tankwagen is hergebruikt. M.B .S . 701 ​ M.B.S. 701 is de reinigingswagen voor de buitenbaan. De vloeistoftank kan gevuld worden met speciale reinigingsvloeistof die via de viltslepers tussen de assen op de rails wordt gesmeerd. Het frame is van de afgevoerde M.B.S. 220 M.B .S . 702 ​ M.B.S. 702 is een schamelwagen, kortgekoppeld met M.B.S. 703 d.m.v. een 2,53m lange koppelboom, voor langhoutvervoer. De hart op hart afstand tussen de schamels is 7m (31,1cm). M.B.S. 702 is gebouwd met de restdelen van M.B.S. 401 en 404 en een kort standaard L.G.B.-frame

Het materieel van de M.B.S. In deze rubriek wordt het materieel beschreven welke ooit dienst hebben gedaan of nog steeds dienst doen bij de M.B.S. Voorheen werd onderscheid gemaakt in eerste en tweede bouwserie, echter maakt dit het onoverzichtelijk. Ook de separaat geschreven bouw en herstelverslagen droegen aan deze onoverzichtelijkheid bij. Voor zover is te achterhalen, staat alle materieel in chronologische volgorde van bouw. Op bovenstaande foto van 11 november 1996, gemaakt tijdens de tentoonstelling 125 jaar personen en goederenvervoer in Gennep 9, 10 en 11 november 1996, is het complete overzicht te zien van alle modellen uit de eerste bouwperiode van 1993 t/m 1997. Linkse rij van achter naar voren: R.T.M. M 1806 Bergeend, R.T.M. M67, N.B.M. 50, M.B.S. open goederenwagen, R.T.M. 638 Rechtse rij van achter naar voren: N.T.M. 102, R.T.M. MABD 1602 Reiger, M.B.S. EL 106-AB13 D I, R.T.M. stoomtramloc serie 51-58. Met de tweede bouwserie werd in 2003 gestart, na een bouw loze periode van zes jaren. Als rasechte modelbouwer kroop soms het bloed waar het niet gaan kon en zodoende ontstond het plan om het bouwen van trammaterieel te hervatten, al was er nog geen baan om op te kunnen rijden. Ditmaal wat nauwkeuriger te werk gegaan met beter gereedschap en uitgebreidere juiste tekeningen waardoor de maatvoeringen beter werden na opgedane ervaringen. Dit resulteerde in zichtbaar beter materieel.... Het materieel Bouw periode 1993 t/m 1997 Bouw periode 1997 t/m heden R.T.M. M 67 M.B.S. EL 102 D V R.T.M. MABD 1602 'Reiger' G.T.N. 32 R.T.M. M 1806 'Bergeend' M.B.S. 220 M.B.S. EL 106 - AB 13 D I M.B.S. 45 Venlo R.T.M. loc serie 51-58 M.B.S. 48 N.B.M. 50 B.S.M. motorwagen R.T.M. 638 R.T.M. M 1652 'Puttershoek' M.B.S. AB 14 D III stuurstandrijtuig M.B.S. EL 104 D III motorwagen B.S.M. 10 M.B.S. EL 101 M.B.S. AB 1 / M.B.S. AB 7 M.B.S. AB 12 D II stuurstandrijtuig M.B.S. EL 105 D II motorwagen M.B.S. B 27 M.B.S. B 28 M.B.S. 49

M.B.S. serie AB 1 - 14, de Allan rijtuigen van de M.B.S. M.B.S. serie AB 1 - 14, van 1913 tot 1945 Bij de start van de N.V. Maas-Buurt Spoorweg in 1913 werden, naast de Hohenzollern locomotieven 40-45, de Allan post-bagagewagens LE 101 - 104 en het goederenmaterieel, ook acht personenrijtuigen geleverd in de serie AB 1 - AB 8. In 1914 aangevuld met de AB 9 en AB 10 en in 1916 met de AB 11 - AB 14. De laatste vier rijtuigen waren 100mm langer dan de voorgangers, de truckstand was iets groter, maar verder waren ze gelijk. Rijtuig AB 14 werd in 1933 omgebouwd tot stuurstand rijtuig om kort-gekoppeld met de EL 106 tramstel D I te vormen. Dit stel kwam op 15 mei 1934 in dienst, gevolgd op 10 april 1935 door de AB 12 met de EL 105 als tramstel D II. Op 20 april 1936 volgde tramstel D III, gevormd door de AB 14 met de EL 104 als motorwagen. Motorwagen EL 106 kreeg vanaf dan rijtuig AB 13 gekoppeld. Opvallend is dat, net als bij de post-bagagewagens, de hoogste nummers als eerste werden omgebouwd, teneinde de serie sluitend in nummering te houden. Rijtuig AB 11 was het enige losse rijtuig wat iets langer was. In 1928 werden de AB 1 - AB 6, AB 10 en in 1930 de AB 12 voorzien van verbeterde ventilatie door de ramen nabij de compartimentschotten schuifraampjes aan te brengen. Van de rijtuigen AB 2 en AB 9 werden in 1943 de 1e-klasse afdelingen opgeheven, waardoor de nummers wijzigden in B2 en B9. M.B.S. AB 1 op de rolbrug van Allan & Co te Hillergersberg, Rotterdam, kort voor de aflevering in 1913 De M.B.S. rijtuigen waren van het zgn. Wümag-type, dat vanaf 1904 op de Nederlandse tramwegen verscheen. Allan verbeterde dit concept in 1913 tot bovenstaand type met gesloten balkons en lichtkap en het waren de eerste rijtuigen met zwanehals-draaistellen. De raamlijsten liepen door tot aan de dakrand en 'n rijtuig bood aan maximaal 56 passagiers plaats, 6 zitpl. 1e klasse, 6 zitpl. 1e/2e klasse, 24 zitpl. 2e klasse met 3 klapbankjes en 10 staanpl. op elk balkon. Elk raam had een rolgordijn als zonwering, stoomverwarming en de verlichting bestond uit 6 persgaslampen, 1 op elk balkon, 1 in het 1e klasse compartiment, 1 in het 1e/2e klasse compartiment en 2 in het 2e klasse compartiment. Voor die tijd waren het zeer comfortabele rijtuigen, waarbij in de facultatieve 1e/2e klasse de zittingen van de banken konden worden gekeerd (trijp voor 1e klasse, stof voor 2e klasse). ​ ​

Let op: deze pagina is nog in bewerking en derhalve niet compleet M.B.S. 45 'Venlo' Het twaalfde (en voorlopig laatste) model wordt de M.B.S. 45 'Venlo'. Om een complete M.B.S. stoomtram te kunnen samenstellen, mist nog een stoomtramloc. Deze donkerblauwe Hohenzollern machines hebben van 1913 tot het eind in 1944 gereden. Bouwverslag van M.B.S. 45 Hohenzollern fabrieksnr. 3046 van 1913 Op de buitenbaan van de M.B.S. rijden eigenlijk geen stoomtram locomotieven, omdat hiervoor de voorzieningen als zijnde een kolenbunker, watertap en asput, simpelweg ontbreken. De M.B.S. werkplaats kondigt de bouw aan van Hohenzollern M.B.S. stoomtramlocomotief serie 40-47, om een complete stoomtram samen te kunnen stellen met post-bagagewagen LE 101 en de rijtuigen AB 1 en AB 7. ​ Als representant van deze serie, is gekozen voor de M.B.S. loc nr. 45, Hohenzollern Düsseldorf fabrieksnrs. 3046 uit 1913. De loc wordt gebouwd als de indienststellingsversie, zonder de midden-ramen in beide kopwanden en gebouwd vanaf de originele M.B.S. tekening uit 1913. Een bewerkte fabrieksfoto van M.B.S. 45 'Venlo' met de naam van M.B.S. 42 'Gennep'. De loc lijkt boven de rails te zweven, doch wie goed kijkt ziet dat voor de railborstels de rails wel degelijk op de juiste hoogte ligt. Deze foto stamt uit 1912 en de loc is in grijstinten geschilderd voor een betere contrastverhouding. Waarom de loc de naam Gennep heeft i.p.v. Venlo, zal waarschijnlijk betrekking hebben gehad op de vestigingsplaats van de afnemer: Gennep. In het boek "De stoomtramlocomotieven der Nederlandse tramwegen" van Ir. S. Overbosch (ISBN 90.6707.051.3) beschrijft de auteur op de pagina's 151 en 152 dit type als volgt: ​ De M.B.S.-locomotiefnummers pasten in het nummerschema van de N.B.D.S. Dit was voor de N.B.D.S. gemakkelijker, omdat de M.B.S.-machines in de N.B.D.S.-werkplaats te Gennep in onderhoud waren voor grote herstellingen. Van 1932 af werd deze werkplaats door de M.B.S. van de N.S. gehuurd. Omstreeks 1920 werden de locomotieven 40-45 voorzien van grotere waterbakken. In 1924 werd voor deze machines bij Hagoort, Tilburg een reserveketel aangeschaft, welke een vuurkist had die 5mm dieper was dan de oorspronkelijke uitvoering. De machines 46 en 47 kregen een voorverwarmer (Verwarmd oppervlak 2,5m²) met een Knorr-voedingspomp van 3m³/h, die ze tot het laatst gehouden hebben. Van kolen- of waterbesparing ten opzichte van de 40-45 is in de dienst weinig of niets gebleken. Alle locomotieven hadden een Knorr-luchtdrukrem. De machines voldeden zeer goed. Ze reden alle diensten, totdat in 1934 begonnen werd met de invoering van diesel-elektrische tractie. Sedertdien werden de locomotieven geleidelijk buiten dienst gesteld. Slechts twee stuks bleven als reservelocomotief dienstvaardig. In 1940 werden verschillende machines weer in dienst gesteld. Ze waren echter in de voorafgaande jaren danig verwaarloosd, zodat de M.B.S.-trams toen niet te vergelijken waren met de keurige, goed onderhouden stoomtrams van vóór 1934. Tijdens de bevrijdingsgevechten langs de Maas in 1944 hebben baan en materieel zo ernstig te lijden gehad van het oorlogsgeweld, dat in 1947 het gehele trambedrijf werd opgeheven. De locomotieven, die na 1944 geen dienst meer hadden gedaan, werden gesloopt, behalve de 44 die als verwarmingsketel naar Utrecht werd verkocht. ​ De M.B.S. stoomtramlocomotieven hadden alle een naam: 40 Nijmegen 41 Plasmolen 42 Gennep 43 Bergen 44 Arcen 45 Venlo ​ Vernoemd naar plaatsen aan de lijn Nijmegen - Venlo. In 1920 werd de serie van zes locomotieven aangevuld met nog 2 stuks van hetzelfde type. Ook deze twee machines kregen een naam: 46 Mook 47 Velden ​ Naast het eerder door Ir. Overbosch beschreven onderhoudsschema bij de N.B.D.S., hadden alle machines ook het kleurenschema van de moedermaatschappij. Deze waren blauw van kleur met rode biezen afgezet. ​ ​ Een stoomtram van de M.B.S. naar Venlo in de Spoorstraat in Gennep, bestaande uit locomotief M.B.S. 45 'VENLO' (Hohenzollern 3046/1913), goederenwagen 122 (ex V.M.H. 151) en personenrijtuigen AB 1 en 5, kijkend in noordwestelijke richting, 21 augustus 1943 (Archief N.V.B.S. / Foto J.J. Overwater) Op deze site is de juiste kleur blauw, welke de N.B.D.S. en de M.B.S. voor hun locomotieven hanteerde, nog niet eerder besproken. Deze typisch blauwe kleur is nog steeds te verkrijgen bij verfwinkels en bouwmarkten. NBDS-blauw Sikkens ACC U0.40.20 is de juiste code, waarbij het wijs is om ook de witte basisverf van Sikkens te nemen. ​ Een willekeur aan afbeeldingen van de mogelijk juiste kleur blauw... Van boven naar beneden: Loc 40 op een olieverfdoek van Harry Maas (foto F. Prinsen), rechtsboven een model in 1:87 h0m, eronder een boekje van Jan Feith met een loc uit de serie 40-47 afgebeeld. Linksmidden een model van de N.B.D.S. 30-35 in het spoorwegmuseum (foto N. Spilt) Onderaan een foto van de oorspronkelijke naamplaat van M.B.S. loc 45 met de juiste blauwe kleur. Deze typisch blauwe tint staat ook bekend met de naam Caledonian Blue, maar daarin zijn er weer meerdere tinten. Zoals U reeds heeft kunnen opmerken, is het bepaald geen sinecure om de exacte blauwe kleur vast te stellen. Nu zijn er zeker deskundigen die weten wat de mengcode is van de verf, dan nog is het maar de vraag of dit juist is. Wat ik hiermee wil aanduiden is, dat (net als geluid) kleurwaarneming voor iedereen anders is. Omdat stofdeeltjes in de lucht tussen object en fotograaf de waarneming en dus ook het vastleggen van de foto het object voor de fotograaf lichter doet lijken, is een foto niet altijd representatief, zeker geen opname van ruim 90 jaren oud. Ook het geheugen van een mens is zelden een goede graadmeter... Evengoed, ergens zal de schilder in de werkplaats vast een kleurenstaal hebben gebruikt om de destijds toegepaste lak op de locomotieven, opnieuw te kunnen aanmaken. Voor het model van de M.B.S. 45 zal ik me moeten beroepen op de deskundigheid en gegevens van derden. Vanuit fotomateriaal en documentatie is het een nagenoeg onbegonnen werk dit zelf te doen. Voor de M.B.S. werkplaats zijn er twee bronnen die gegevens kunnen aanleveren voor de juiste blauwe verf. Dit is de Firma Phildie uit Kampen en MK-Modelbouwstudio uit Haarsteeg, van beiden zal een verfmonster worden besteld, zodat de beide stalen met elkaar kunnen worden vergeleken. Voor historisch Nederlands spoor en trammaterieel zijn dit dé adressen. Als de beide stalen minimaal afwijken van elkaar, zit de juiste kleur ertussen in. Immers, beide leveranciers leveren onafhankelijk van elkaar en zullen elk hun eigen bron hebben. Voormalig loc 5 op de kleine keerlus om de remise in 's-Hertogenbosch, 14 juli 2020 Deze loc heeft de juiste aandrijving. Inzet: de standaard B-aandrijving van L.G.B. Voor de aandrijving van de M.B.S. 45 wordt een standaard B-aandrijving van L.G.B. gebruikt voorzien van spaakwielen met koppelstangen, zoals de L.G.B. 2090 rangeerloc deze ook heeft. De drijfstangen van de cilinders naar de achterste as worden achterwege gelaten, ze zijn onzichtbaar in bedrijf. De radstand van deze B-aandrijving is 77mm, voor de M.B.S. 45 is 80mm nodig. Het verschil van 3mm in model maakt het 1:1 tot 1710mm i.p.v. de 1800mm die de loc in werkelijkheid had. Dit verschil is te verwaarlozen en zal alleen storen wanneer het wordt opgemeten of bekend is. Met deze B-aandrijving wordt tevens de toepassing van de HLW-trucks voor nieuw materieel verlaten, daar de HLW-trucks voorlopig niet meer verkrijgbaar zijn (helaas). Deze B-aandrijving staat garant voor een probleemloos en betrouwbaar gebruik, waarvoor losse onderdelen nog volop verkrijgbaar zijn bij diverse leveranciers. Een ander groot voordeel van deze aandrijving is, dat één wiel uitgerust is met een anti-slip bandje, wat enorm veel trekkracht oplevert en één van de assen achteraf kan worden uitgerust met een pulsgever voor de rookgenerator. Deze pulsgever geeft per omwenteling van de as een puls af naar de electronica, die deze benut voor de rookgenerator en de soundmodule, die naderhand wordt ingebouwd bij digitalisering. 'n Kopie van de originele tekening M.B.S. 40-45 uit 1913 van Hohenzollern. De kopie is in schaal 1:20½, een fractie te groot om vanaf te werken. Voor het juiste zou deze opnieuw moeten worden gekopieerd naar 91% om tot de schaal 1:22½ te komen. 'n Eenvoudige oplossing door het origineel 93% te verkleinen was voldoende. De materialen voor loc 45 zijn inmiddels geleverd. Bij deze levering zat ook de 1½mm dikke voetplaat, 100mm breed en 191,1mm lang. Anders dan bij de B.S.M. 10 kan hier wel de standaard B-aandrijving van L.G.B. toegepast worden, al dienen voor de wielen wel extra uitsparingen te worden gemaakt. Deze uitsparingen worden later weer afgedekt zodat de wielen niet zichtbaar blijven. De B-aandrijving is klaar voor verdere toepassing, waarbij de wielen en koppelstangen reeds de specifieke blauwe kleur hebben gekregen die de loc zelf ook krijgt. De losse draad op de aandrijving is van de pulsgever, in voorbereiding voor de ombouw naar digitaal rijden. ​ Voor een mooi laag adhesie gewicht zal op de plaats van de waterbakken naast de wielen en achter de bufferplaten ijzeren blokken worden verwerkt. ​